Vier lezingen over de geboorte en de actualiteit van het humanisme

In deze serie van vier lezingen bestudeert Laurens ten Kate met u de geschiedenis van een spannende en onverwachte verbinding: die tussen humanisme en religie. Het is een oude geschiedenis, die teruggaat tot de klassieke Oudheid, en die dus zo’n 25 eeuwen beslaat. Hedendaagse wetenschappers noemen dat de ‘axiale tijd’.

Vier bekende denkers – filosofen en theologen – passeren de revue. We zullen ontdekken hoe hun werk bewust of onbewust laveert tussen een spirituele en een aardse, een religieuze en een seculiere visie op het leven en op de wereld.

Gaandeweg komen we tot een onverwachte ontdekking: het geloof in de mens en het afscheid van de goden zijn in het humanisme van Aristoteles, maar ook in het geloof van Mozes opgekomen. We vinden dat in de moderne tijd bij de verkondiger van de dood van God, Nietzsche, maar evengoed bij de theoloog en predikant Schleiermacher. Welke gevolgen heeft deze ontdekking voor onze tijd? Hoe gaan we om met nieuwe religies in onze geseculariseerde rechtsstaat? Hoe begroeten we de vluchteling, hoe staan we in een globaliserende wereld?

Humanistisch Verbond
Witte Kerk Naarden

 

Mensen zijn verrast dat zij door na te denken over themagerichte vragen nieuwe waarnemingen in het geheugen kunnen doen

Als voorganger werk ik voor de Argos Zorg Groep en verdeel mijn tijd over twee locaties: Zorgcentrum Francois HaverSchmidt in Schiedam en Soenda in Vlaardingen. Het zijn beide geriatrische centra, waar zorg wordt geboden aan ouderen die lijden aan diverse vormen en stadia van dementie. Verder is er een palliatieve unit en twee kamers voor mensen die kortdurend opgenomen kunnen worden om te herstellen van chemotherapie.

Er wonen in beide huizen ook ouderen die niet aan het dementeren zijn, maar zoals je waarschijnlijk weet, is dit een “uitstervend ras” in zorgcentra, omdat hun zorgzwaarte volgens de nieuwe Wet op de Langdurige Zorg niet meer strookt met hetgeen in zorgcentra geboden mag worden. Kortom, zodra deze niet-dementerende ouderen komen te overlijden, zal hun kamer bewoond worden door iemand met een dementieel syndroom.

Biografisch coach

Mijn werk bestaat uit het voeren van individuele begeleiding over zingeving, het leiden van gesprekskringen over levensbeschouwelijke onderwerpen, het organiseren en leiden van kerkdiensten, het organiseren en leiden van kleine huiskamervieringen voor mensen met een matig tot ernstig dementieel syndroom.

Omdat ik ook opgeleid ben als biografisch coach (aan het Instituut voor Biografiek in Driebergen; kijk maar eens op www.biografiek.nl), leid ik ook bijeenkomsten die een terugblik op de levensloop bieden aan licht dementerenden. Dat is een samenhangend traject van (momenteel) elf dagdelen, waarin mensen in een klein groepje aan de hand van een bepaald thema reminisceren (herinneringen ophalen). In de laatste bijeenkomst van het traject staat de vraag centraal: wie of wat is uw inspiratiebron (geweest)?

Levensloopboek

Mensen zijn vaak verrast dat zij door na te denken over themagerichte vragen nieuwe waarnemingen in het geheugen kunnen doen. Daar schrijven of tekenen zij vervolgens iets van op in een eigen levensloopboek (niet te verwarren met de kant-en-klare levensloopboeken die je in de winkel kunt kopen. De boeken waar ik mee werk zijn gewoon lege dummies, waar niets van tevoren in opgeschreven staat.).

Vast onderdeel van mijn werk is het organiseren en leiden van de jaarlijkse gedachtenisbijeenkomst in beide zorgcentra. Omdat we ook een palliatieve unit hebben, is er jaarlijks een groot aantal overledenen te gedenken. Verder geef ik af en toe een lezing over de symboliek in (Europese) sprookjes en verzorg ik voor medewerkers trainingen over het omgaan met eenzaamheid en rouwprocessen.

Lees ook

Aries van Meeteren
Voorganger in de Schijnwerper