Confucius is de belangrijkste wijsgeer van China. Zijn filosofie heeft een enorme invloed gehad op de Chinese cultuur en is ook vandaag de dag niet weg te denken uit de Chinese samenleving. In deze lezing wordt een overzicht van Confucius’ denken gegeven en wordt uitgelegd hoe wij vanuit het Confucianisme de Chinese cultuur beter kunnen begrijpen. Confucius is de grondlegger van de humanistische filosofie die afgestemd is op het kosmische principe van harmonie en wederkerigheid. Wij moeten Confucius vooral begrijpen als een politiek denker die de samenleving wilde veranderen. Door de cultivatie van een ethisch en ritueel gedisciplineerd leven zou de harmonie en balans weer terug moeten komen in de samenleving. Aan de hand van de kern tekst van het Confucianisme, De Analecten van Confucius, zullen we zien dat het in het Confucianisme draait om de waarden menselijkheid (rén) en fatsoenlijke gedragingen (li). De mens heeft volgens Confucius van nature de mogelijkheid om een goed mens te kunnen worden. Om echter waarlijk goed te zijn, moet hij zowel de juiste houding hebben als de juiste gedragingen tonen. In deze lezing zullen we zien dat het voor Confucius draait om de relatie tussen menselijkheid en fatsoenlijke gedragingen, waarin de drijvende kracht van deze twee concepten wordt bepaald door de wederkerigheid van menselijke relaties. De gouden regel van Confucius is dan ook: “Doe een ander niets aan wat je zelf verafschuwt”.

Martine Berenpas is promovendus Wijsbegeerte aan de Universiteit van Leiden. In haar onderzoek vergelijkt zij het denken van Emmanuel Levinas met klassiek Daoïsme. Martine is geïnteresseerd in comparatieve filosofie, feministische filosofie en existentialisme.