Leren van gemake-upte heren

Vrijzinnig Utopia, de ideale wereld dichterbij

Op de ideale vrijzinnige levensschool draagt men steile hakken, strakke jurkjes, valse wimpers, nagellak, een duimdikke laag make-up en een synthetische pruik. Tenminste, in ieder geval de heren. Want mijn ideale vrijzinnige levensschool haalt de mosterd bij drag queens. Of op z’n ordinair Hollands: travestieten. Van die gemake-upte heren valt namelijk heel wat vrijzinnigheid te leren.

Drag queen

Over twee maanden zal ik mijzelf onderdompelen in deze extravagante wereld. Dan breng ik in Californië een bezoek aan DragCon. Een conferentie rond de televisieshow RuPaul’s Drag Race. Daarin gaat RuPaul, één van ’s werelds bekendste drag queens, in een afvalrace op zoek naar America’s Next Drag Superstar. Inmiddels staat het negende seizoen in de startblokken en heeft de show zich wereldwijd – ook in Nederland – een ware cultstatus verworven. Maar wat valt hier nu van te leren?

In de eerste plaats dat drag queens met een fikse foundationkwast de hokjesgeest te lijf gaan. De geijkte grens tussen mannelijke en vrouwelijke rolpatronen wordt ongenadig in poederwolken gehuld. En wel op zo’n uitbundig flamboyante manier dat het de hele contourlijn tussen normaal en abnormaal vervaagt. Dat is exact de houding waar ik als vrijzinnige aan hecht: vanzelfsprekendheden voortdurend in vraag stellen en grenzen durven uit te wissen. Ook al doe ik dat zelf doorgaans met wat minder glitter.

Creatieve buitenbeentjes

Daarnaast biedt de drag scene een vrijplaats voor creatieve buitenbeentjes. Een thuis waar afwijkende ruimdenkers en -doeners de erkenning en herkenning vinden die ze daarbuiten vaak missen. Net als de vrijzinnigheid zal deze vrijplaats kwantitatief gezien in de marge blijven. Juist vanuit de kantlijn kun je echter voor vernieuwende impulsen zorgen. Zo hebben drag queens bijvoorbeeld een onevenredig grote rol gespeeld in de strijd voor LHBT-rechten. Bij uitstek die eigenwijs idealistische strijdvaardigheid zou in mijn ultieme vrijzinnige levensschool welig tieren.

Tot slot een laatste les in de woorden van RuPaul zelf: ‘Drag never, ever takes itself too seriously.’ Oftewel: neem jezelf flink op de hak en leef je leven met een langgewimperde knipoog.

Klaas Douwes, voorganger in Apeldoorn en lid van de Vrijzinnige zeven. Hij heeft deze blog geschreven in het kader van de communicatiecampagne Vrijzinnig Utopia.