Dodehoekspiegel, een reactie

Een vereniging met 3000 verschillende gezichten! Lees de reactie van Paul van de Cingel op het stuk van het Vrijzinnig Platform in Vrije Ruimte van juli.

We beginnen met het oorspronkelijke artikel en daarna volgt de reactie.

Dodehoekspiegel

‘Nederland heeft een te positief zelfbeeld, racisme zit in onze dode hoek[1].’Als een van de leden van het Vrijzinnig platform en bezig met het thema ‘diversiteit: samen leven met verschillen’ intrigeerde deze titel van een column in het Nederlands Dagblad mij. Met name het idee van de dode hoek.

Ik zie dan gelijk een auto met caravan voor me volgestouwd met kinderen en spullen op weg naar een gezellige camping. Met goede zin en goede wil. Achter het stuur een geconcentreerde chauffeur die het gezin veilig op de plek van bestemming wil krijgen. Zich ervan bewust dat hij ondanks zijn goede bedoelingen een gevaar kan zijn voor anderen op de weg, want hij is beperkt in zijn zicht. De spiegel heeft namelijk een dode hoek. En daar is iets op bedacht: een extra spiegel op de gewone spiegel.

Een extra spiegel op de gewone spiegel. Nodig om ongelukken te voorkomen, omdat de gewone spiegel een klein maar wezenlijk stukje niet laat zien. Dat vind ik ee

n treffend beeld en ik vraag me af: is dat nou niet precies wat we nodig hebben als we het hebben over samen leven met verschillen? Een extra spiegel? Eentje die ons zicht geeft op onze dode hoek? En nee, laten we nou niet zeggen dat wij vrijzinnigen geen dode hoek hebben. Ook wij zijn gewoon mensen, leven in onze bubbel en hebben zo onze voorkeuren. Toch?

Uw reactie is zeer welkom op vrijzinnigplatform@vrijzinnigen.nl.

Met een groet van

Vrijzinnig platform

Etje Verhagen, Feiko Prins, Joost Ruitenberg, Diet Bredenoord, Lia Hol

P.S. Zoekt u inspiratie op dit punt? Kijk dan eens op http://vrijzinnigen.nl/vrijzinnig-platform/.

[1] Column van Hilbrand Rozema in het ND van 4 juni 2020

Reactie van Paul van Cingel

Over het thema “Diversiteit: samen leven met verschillen”

Een school met 20.000 verschillende gezichten

Prikkelende bijdrage van het Vrijzinnig Platform in Vrije Ruimte van juli. Inderdaad: als racisme in onze dode hoek zit, dan is om ongelukken te voorkomen een extra dode hoek spiegel een mooi hulpmiddel. En in het geval van racisme is dat natuurlijk geen overbodige luxe.

Maar ik denk dat écht samen leven met verschillen meer ambitie vergt. Je vakantie is immers ook geen direct succes als je met je extra spiegel op de auto zonder ongelukken op de camping bent aangekomen. Daarvoor is meer nodig.

Ik heb lang gedacht dat tolerantie dat beetje extra zou zijn. Verdraagzaamheid, vreedzame co-existentie, elkaar in je waarde laten. Fijne woorden, maar in de nasleep van de black lives matter beweging las ik laatst een stuk van een filosoof in De Volkskrant met als kop: wil jij getolereerd worden?[1] Die krachtige vraag zette bij mij de zaak op scherp. Nee, natuurlijk wil ik niet slechts getolereerd worden in onze samenleving. Dat staat voor mij erg ver van echt samen leven met verschillen.

Hoe zouden we dan wél verder kunnen komen dan het voorkomen van ongelukken en het tolereren van mensen die van ons verschillen?

Mij helpt het om minder te denken in termen van groepen en meer te denken in termen van individuen. Minder hokjesgeest, met groepshokjes als “blank”, of “homoseksueel”, of “vrouw”. En in plaats daarvan meer erkenning van het simpele feit dat mensen van elkaar verschillen, want geen mens is precies gelijk aan een ander. Een project op de hogeschool Windesheim zegt het kernachtig: “Windesheim is een hogeschool met 20.000 verschillende gezichten”. Niks indeling in etnische minderheidsgroepen, of LHBT-gemeenschap of studenten met een functiebeperking. Gewoon allemaal individuele mensen, geen een precies gelijk aan een ander.

Door diversiteit op deze manier te benaderen blijf ik weg van wij-zij denken, dat vaak leidt tot polarisatie (en tot de ongelukken in onze dode hoek). Bovendien roept het interessante vragen op. Als de hogeschool 20.000 verschillende gezichten heeft, betekent dit dan dat Vrijzinnig Hattem e.o. 70 verschillende gezichten kent? Ken ik de diversiteit in onze eigen kring eigenlijk wel? En zo ja, wat leert mij dat dan over samen leven? Want blijkbaar zoeken we elkaar ondanks al onze verschillen tóch telkens weer op. Of misschien wel dankzij al onze verschillen?

Ik heb het gevoel dat we dan echt een stap voorwaarts zetten, omdat we diversiteit niet (alleen maar) zien als een probleem, maar ook als een bron van mogelijkheden. Om verder te komen als vrijdenkers en zinzoekers, om verrast te worden met telkens nieuwe invalshoeken, verhalen, beelden, klanken en rituelen.

Paul van der Cingel, Lid Vrijzinnig Hattem e.o.

[1] https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/proef-deze-gedachte-eens-wil-jij-worden-getolereerd~bdfc7e48/