Help! Ik ben religieus humanist
Soms denk ik dat ik onvermoeibaar religieus ben. Als ik op een andere plek was geboren, had ik op een andere manier vorm en woorden gegeven aan mijn eigen ‘geloofssysteem’, mijn eigen religie. Misschien is het voor mij heel goed dat ik in Nederland ben geboren, hier is religie mild en hebben we heel veel keus, ook uit hele bijzondere vormen.
Religieus humanisme
Religieus humanisme spreekt me al een poos bijzonder aan. Waar komt het vandaan? Wie heeft het uitgevonden? Ik kan u vertellen dat er van 1945 – 1946 voor de oprichting van het Humanistisch Verbond een religieus humanistische vereniging heeft bestaan. De taak van het religieus humanisme was ‘mensen te doordringen van het besef der innerlijke samenhang, hun het geloof in het leven en in de mogelijkheid tot scheppen van een samenleving van levenslustige mensen te geven.’
Het religieuze aspect moest tot uitdrukking komen in het besef van verbondenheid met medemensen, natuur en kosmos; het humanistische aspect in verwezenlijking van de waarden van waarachtigheid, gerechtigheid en naastenliefde.
Verbondenheid en waarden
Het gaat om verbondenheid en waarden, broodnodig in deze samenleving. Deze vereniging bestaat niet meer en is opgegaan in het Humanistisch Verbond. Het Apostolisch Genootschap noemt zich religieus humanistisch en sommige afdelingen van Vrijzinnigen Nederland ook. Meestal begint een echte vrijzinnige, zoals ik, voor zichzelf en sluit zich niet zo gauw aan bij een bestaande groep. Jammer. Maar misschien gaan er veel nieuwe groepen ontstaan, wie doet er mee?
Wies Houweling
Zo noem ik me ook (soms met de toevoeging dat het in mijn geval toch om een bijbels/evangelisch getinte soort humanisme in Erasmiaanse geest gaat maar wel helemaal open naar andere inspiratiebronnen). En ik vind het idee van zo’n vereniging heel interessant. Ik zou er in ieder geval graag aan mee willen doen.
Beste Jarek,
Leuk dat je er ook voor voelt. Een vereniging is een groot iets, gewoon met een groepje beginnen?
Wies
Ik zou zeggen: laten we (zelfs op een relatief kort termijn) koppen bij elkaar steken en kijken wie er nog voor voelt. Wat voor een vorm dit vervolgens aanneemt is vraag twee (of misschien zelf drie of vier). Wat mij echt belagrijk lijkt zijn in principe twee dingen:
– een (ontmoetings-)plaats creëren voor mensen die zich als zodanig (kunnen) beschouwen,
– het bewustzijn kweken dat zowel de religie humanistische dimensie nodig heeft als het humanisme de religieuze/spirituele (zelf uit een andere context afkomstig zijnde kan ik er nog steeds niet aan wennen dat in Nederland religie en humanisme zo vaak als elkaars tegenpolen worden gezien – en dat terwijl juist Nederland als de bakermat van het religieus humanisme in Europa gezien kan worden)
In Den Haag heb je de Vrijplaats, Humanistisch centrum voor zingeving, een vereniging met leden met een humanistische, spirituele en/of vrijzinnig religieuze achtergrond.
Ik kwam het Apostolisch Genootschap tegen op internet, dit is een plaats voor religieus humanistische zingeving (bestaat dus al in Nederland!) en zo`n ontmoetingsplaats waar hier over gesproken word. Misschien is dat ook wat? Zie http://www.apgen.nl
Onlangs ben ik geïnterviewd in Trouw over religieus humanisme (https://www.trouw.nl/religie-en-filosofie/een-pleidooi-voor-heiligheid-binnen-het-humanisme~add646b2/). Zelf zou ik het op dit moment nog het mooist vinden wanneer deze variant van humanisme weer een rol van betekenis zou kunnen gaan spelen in het Humanistisch Verbond. Het gaat ten slotte over humanisme. Religieus humanisme was zelfs bepalend voor het HV ten tijde van de eerste voorzitter die jarenlang het gezicht ervan heeft bepaald. Indertijd maakte de term ‘kosmisch’ deel uit van de beginselverklaring, dat is iets wat in de huidige tijd niet meer is voor te stellen.