Pleidooi voor ondersteuning van de huisarts bij euthanasie

Pleidooi voor ondersteuning
Huisartsen zijn opgeleid om mensen te genezen. Huisartsen begeleiden ook mensen in hun laatste levensfase. Euthanasie is daarbij een mogelijkheid, maar het is een zware beslissing om het leven van een ander mens te beëindigen.

Verantwoordelijkheid
De verschillen tussen artsen zijn hierover zijn groot, het is een grote en verantwoordelijke taak waarin ieder zijn eigen beslissing neemt. Er zijn artsen die het verzoek inwilligen, maar er zijn ook artsen die dat principieel niet doen en vele artsen die beslissingen ertussenin nemen, waarbij de beslissing afhangt van de aanvrager en de situatie. Voor een zorgvuldig uitgevoerde euthanasie zijn de mensen afhankelijk van hun huisarts. Indien er tegengestelde belangen zijn, dus als de huisarts een euthanasie niet kan of wil uitvoeren zijn er mensen die hun toevlucht nemen tot de Levenseinde Kliniek. Dit is niet altijd een wenselijke situatie.

Meer ruimte
Het verrichten van euthanasie is een taak die voornamelijk op het bord van huisartsen ligt. En misschien komt er nog wel meer op hun bord als we het rapport van de commissie Voltooid leven, onder voorzitterschap van Prof. dr. P. Schnabel serieus nemen, die in een van haar aanbevelingen adviseerde om eerst de huisartsen meer ruimte en ondersteuning te geven om euthanasie uit te voeren.

Geestelijke verzorgers en euthanasie
Geestelijk verzorgers zijn opgeleid om mensen te begeleiden bij moeilijke perioden in hun leven. Geestelijk verzorgers zijn er vanuit vele achtergronden: humanisten, protestanten, katholieke, moslims etc. Natuurlijk zijn er een aantal waarin men bezwaar maakt tegen euthanasie, maar er zijn er ook vele m.n. vrijzinnigen en humanisten die weten dat dit voor veel mensen een onderdeel van hun leven uitmaakt en die mensen niet in de steek laten als zij besluiten voor euthanasie te kiezen.

Geestelijke verzorging is verzorging tot het einde, dat hoort bij de opleiding voor geestelijk verzorger. Velen hebben te maken met euthanasie in hun dagelijks werk, zeker zij die werken in verzorgings- en verpleeghuizen. Altijd is dan de verhouding en samenwerking met de huisarts erg belangrijk.

Rollen
Zelf heb ik als vrijzinnig predikant enkele malen een huisarts mogen ondersteunen. Onze rollen waren duidelijk, beide waren we in gesprekken nader tot de beslissing van dit mens gekomen.  Door mijn aanwezigheid werd de huisarts op een bepaalde manier ontlast. Hij kan zich voornamelijk richten op de patiënt. Ik had al met de patiënt gesproken en wist wat er ging gebeuren. Ik kon mijn aandacht richten op de naasten die aanwezig waren en hen begeleiden met een ritueel.

Expertise gebruiken
Het rapport Schnabel pleit voor bredere uitvoering van de euthanasie door de huisarts, zodat de vraag om beëindiging van het leven bij voltooid leven minder wordt. Is dat eerlijk? Leggen we niet een veel te grote klus op het bord van huisartsen? Waarom niet ondersteuning vanuit een logische kant? Mensen die er voor opgeleid zijn, ervaring in hebben en beschikbaar zijn? Is dit niet het werk wat niemand alleen moet doen? Is een samenwerkingsverband van huisarts en geestelijk verzorger of psycholoog dan niet voor de hand liggend? Het zou mooi zijn dat, als mensen zich onbegrepen voelen door hun huisarts, of de vraag voor euthanasie niet duidelijk wordt, er ondersteuning kan plaatsvinden, voor zowel de huisarts als de patiënt, waarbij een goede beslissing kan worden genomen.

Er zijn vele geestelijk verzorgers, die al betrokken zijn bij beslissingen over euthanasie. Laten we van hun ervaring en expertise gebruik maken.

Wies Houweling,
algemeen secretaris Vrijzinnigen Nederland

Meer blogs ..