Hemelval
Over het algemeen houden vrijzinnigen wel van een feestje, maar toch wordt een van de traditionele feesten in vrijzinnige kringen nauwelijks gevierd: Hemelvaart. Ook in ‘mijn’ Regentessekerk in Apeldoorn is er op Hemelvaartsdag geen viering.
Hemelvaart onder vrijzinnigen
Dat Hemelvaart onder vrijzinnigen zo weinig geliefd is, komt volgens mij vooral doordat er een verouderd wereldbeeld aan vast lijkt te kleven. Dat Jezus verdwijnt in de hemel boven ons en vervolgens plaatsneemt aan de rechterhand van God, is een beeld waar weinigen nog iets mee kunnen. Uiteraard kun je er een symbolische uitleg aan geven, maar ik zou liever het beeld op zijn kop zetten: in plaats van hemelvaart een hemelval.
Hemelval
Ooit was een hemelval een dreigend schrikbeeld. Voor sommige volken in de klassieke oudheid bijvoorbeeld. Nog voordat Alexander de Grote in 334 v.Chr. de oversteek maakte om het immense Perzische rijk te veroveren, trok hij naar de noordelijke grensgebieden van zijn vaderland Macedonië. Daar stuitte hij op de onverschrokken stammen van de Thraciërs en Illyriërs. Alexander stuurde boden naar hen met de vraag waarvoor ze het bangst waren. Vanzelfsprekend hoopte Alexander dat ze zijn naam zouden noemen. Ze kwamen echter met een verrassend antwoord. Hun grootste angst was dat de hemel op hun hoofd zou vallen.
Reden voor een feest
Inmiddels is de hemel volgens mij allang naar beneden gevallen. De hemel zij dank, zou ik daaraan toe willen voegen. Eeuwenlang hebben kritische twijfelaars en scherpzinnige vrije denkers de hemel met vragen bestormd, tot die ten slotte neerstortte en in ontelbare brokstukken uiteenspatte op aarde. Het bovenaardse, vaak angstwekkende bijgeloof is niet meer. Wat rest is een fragmentarische theologie die bestaat uit scherven en brokstukken hemel, die overal in het dagelijks leven kunnen opduiken. Want sinds de hemel niet langer boven ons hangt, is hij overal rondom ons te ontdekken. Het is dus de grootste zegen dat de hemel op ons hoofd is gevallen en reden genoeg voor een feest (al kan dat ook prima buiten de muren van een geloofsgemeenschap).
Klaas Douwes
voorganger Apeldoorn