Tag Archief van: #vrijzinnigheid

Voorganger in de schijnwerper: Ineke Adriaansz

Kindertijd

Thuis gingen wij met kerst naar de kerk. Heel af en toe tussendoor ook nog eens, maar niet structureel. Mijn opa van moederskant was hervormd catecheet en directeur van een ‘tehuis voor ouden van dagen’ zo heette dat toen. Mijn vader kwam uit een liberaal gezin. Het geloof speelde nauwelijks een rol. Geloof en ongeloof op een kussen. Ik was een nieuwsgierig meisje en wilde van kleins af aan zelf naar de zondagsschool. Mede gevoed door opa, die voorlas uit de kinderbijbel.

Mijn opa

Ik mocht met opa mee wanneer hij ‘uit preken’ ging. We werden opgewacht op het station door een heer in krijtstreepjas. Ik kreeg in de consistorie van opa een pepermuntje, King van Tonnema uit Sneek-de woonplaats van mijn grootouders, en als hij de kansel opging, kreeg ik een knikje, dan mocht het pepermuntje in mijn mond. Alsof ik van God zelf toestemming kreeg! Opa en ik, we waren een hecht span. Na zijn overlijden raakte ik mijn geloofsnieuwsgierigheid een beetje kwijt.

Studeren

Ik werd juf en moeder en rond mijn 32e raakte ik in een depressie en ben daar uit eigen kracht uitgekomen, mede doordat ik HBO Theologie ging studeren in Zwolle aan de Hogeschool Windesheim, in 1986. Ik hervond mijn nieuwsgierigheid. In 1990 studeerde ik af en had meteen werk als kerkelijk werker in een grote toen al gefedereerde SOW gemeente in Zwolle Zuid. Daar was ik al snel ‘new age Ineke’ vanwege mijn voorkeur voor gesprekskringen rondom het nieuwe tijdsdenken. Ik heb daar 11 jaar gewerkt en een mooie tijd gehad. Daarna heb ik 15 jaar gewerkt als geestelijk verzorger in een verpleeg-en revalidatie centrum in Amersfoort. Weer een heel andere maatschappelijke tak en taak, de gezondheidszorg.

Vrijzinnigheid

Ondertussen werkte ik naast mijn geestelijk verzorger zijn vanaf 2011 in de Julianakerk in Heerde, vrijzinnigen Heerde. Daar ontdekte ik dat ik al jaren vrijzinnig was zonder het te weten. De ruimte, het mogen ontdekken samen, de eigenzinnigheid van een groep vrijzinnig denkende mensen,  boeiend en stimulerend. Ik kan kort zijn over wat vrijzinnigheid voor mij betekent: het is vrij en en het is zinnig en die twee zijn steeds naar elkaar op zoek. En juist dat zoeken naar zin vanuit het vrije, bevestigd mijn oude lijfspreuk ‘Onderzoekt alle dingen en behoudt het goede!’.

Ineke Adriaansz

Hemelval

Over het algemeen houden vrijzinnigen wel van een feestje, maar toch wordt een van de traditionele feesten in vrijzinnige kringen nauwelijks gevierd: Hemelvaart. Ook in ‘mijn’ Regentessekerk in Apeldoorn is er op Hemelvaartsdag geen viering.

Hemelvaart onder vrijzinnigen

Dat Hemelvaart onder vrijzinnigen zo weinig geliefd is, komt volgens mij vooral doordat er een verouderd wereldbeeld aan vast lijkt te kleven. Dat Jezus verdwijnt in de hemel boven ons en vervolgens plaatsneemt aan de rechterhand van God, is een beeld waar weinigen nog iets mee kunnen. Uiteraard kun je er een symbolische uitleg aan geven, maar ik zou liever het beeld op zijn kop zetten: in plaats van hemelvaart een hemelval.

Hemelval

Ooit was een hemelval een dreigend schrikbeeld. Voor sommige volken in de klassieke oudheid bijvoorbeeld. Nog voordat Alexander de Grote in 334 v.Chr. de oversteek maakte om het immense Perzische rijk te veroveren, trok hij naar de noordelijke grensgebieden van zijn vaderland Macedonië. Daar stuitte hij op de onverschrokken stammen van de Thraciërs en Illyriërs. Alexander stuurde boden naar hen met de vraag waarvoor ze het bangst waren. Vanzelfsprekend hoopte Alexander dat ze zijn naam zouden noemen. Ze kwamen echter met een verrassend antwoord. Hun grootste angst was dat de hemel op hun hoofd zou vallen.

Reden voor een feest

Inmiddels is de hemel volgens mij allang naar beneden gevallen. De hemel zij dank, zou ik daaraan toe willen voegen. Eeuwenlang hebben kritische twijfelaars en scherpzinnige vrije denkers de hemel met vragen bestormd, tot die ten slotte neerstortte en in ontelbare brokstukken uiteenspatte op aarde. Het bovenaardse, vaak angstwekkende bijgeloof is niet meer. Wat rest is een fragmentarische theologie die bestaat uit scherven en brokstukken hemel, die overal in het dagelijks leven kunnen opduiken. Want sinds de hemel niet langer boven ons hangt, is hij overal rondom ons te ontdekken. Het is dus de grootste zegen dat de hemel op ons hoofd is gevallen en reden genoeg voor een feest (al kan dat ook prima buiten de muren van een geloofsgemeenschap).

Klaas Douwes
voorganger Apeldoorn

Meer blogs ….

 

Robotologica: domotica

Domotica

De manager van de zorginstelling was helemaal de weg kwijt van de technische ontwikkelingen in deze tijd. Domotica zag zij als dé oplossing voor tal van problemen in de zorg. Domotica zijn technische voorzieningen die het leven van ouderen en gehandicapten kunnen verlichten. Alarminstallaties, deuren die van zelf open en dicht gaan, lichten die automatisch aan- en uitgaan, kortom alles is mogelijk. Helemaal enthousiast werd de manager toen een robotje werd gedemonstreerd. Een soort sprekende pop, maar dan een met enige taalontwikkeling, die het stadium van ‘Mamma’ zeggen lang achter zich had gelaten.

Robotpop

Er werd een verzorgende omgeschoold om de pop te programmeren, en voor veel geld werd een robotje aangeschaft. In een persbericht werd verteld dat de robotpop een stimulans bij de bejaardengymnastiek ging worden:
‘Armen omhoog’, en de robot deed ook mee. De cliëntenraad wilde er het fijne van weten en organiseerde een demonstratie tijdens een vergadering. In een uur tijd van vruchteloos met een laptop in de weer zijn, brandde er even een groen lichtje op de pop. Verder gebeurde er niets, want de wifi die noodzakelijk is voor de ondersteuning, ontbrak. De robotpop slaapt nu.

Vergrijzing

In de wereld kunnen we verschillende processen waarnemen. We zien de toenemende krapte op de arbeidsmarkt, de grote toename van het aantal ouderen, de stijging van de levensverwachting en daaraan gekoppeld de zorgen over ons pensioen. Aan de andere kant waarschuwen bekende auteurs voor banenverlies door toenemende automatisering. Veel mensen komen zonder werk te zitten omdat hun werk door machines wordt overgenomen. Hoe kun je dan zorgen dat deze ‘overbodige’ mensen toch een zinvol bestaan leiden?
Duidelijk is dat mensen steeds ouder worden. De valkuil is echter dat hun belastbaarheid niet met de leeftijd meegroeit. Het idee dat een stratenmaker of een lasser in de zware metaalindustrie tot zijn 67ste of misschien nog langer door zou kunnen werken is absurd.

Zingevingsvolle oude dag

Hoe houden we dan de maatschappij draaiende? Door apparaten uit te vinden die dat zware werk over kunnen nemen. Als je naar de auto-industrie kijkt zie je een woud van robotarmen die heel veel werk van de mens hebben overgenomen. In de Nederlandse scheepsbouw zie je nog een legertje handwerkslieden bezig. Daar is nog heel wat eer te behalen aan automatisering. Niet heel onwaarschijnlijk is dat ons omringende landen op dit gebied al verder zijn, want de geschetste problemen zijn niet specifiek Nederlands of Europees.
Willen wij ouderen in de toekomst een zingevingsvolle oude dag bezorgen, dan moeten we nu maatregelen uitvinden om hun werkzaamheden te verlichten, maar sprekende poppen zijn goed voor de speelgoedwinkel.

Wouter Blokhuis

Meer blogs …

Voormeervrijzinnigheid online

De Stichting Stimulering Vrijzinnig Gedachtegoed (SSVG) lanceert de website www.voormeervrijzinnigheid.nl.

Op deze website kunt u alles lezen over de werkzaamheden en de bijzondere leerstoel van de Stichting. De leerstoel Vrijzinnige religiositeit en humanisme aan de Universiteit van Humanistiek is in handen van Laurens ten Kate. De stichting is een gezamenlijk initiatief van Vrijzinnigen Nederland, Doopsgezinden en Remonstranten. Ze wil het vrijzinnig denken en handelen in de Nederlandse samenleving bevorderen.

 

Is vrijheid altijd blijheid?

Vers van de pers

Is vrijheid altijd blijheid?, vrijzinnige vragen over de vanzelfsprekendheden van onze tijd. Onder redactie van Wies Houweling, met medewerking van René ten Bos, Laurens ten Kate, Enis Odaci, Janneke Stegeman, Lisette Thooft en Welmoed Vlieger.

Hoe scheppen we een nieuw idee van vrijheid?

Deze woorden horen bij de vrijheden van onze tijd. Toch klinken ze in 2019 minder vanzelfsprekend fan enkele decennia geleden. Vrijheid staat onder druk. De ‘wilde globalisering’ van de markt doet mensen twijfelen aan de betekenis van individuele vrijheden, en verlangen naar houvast, identiteit en een nieuw nationaal gevoel. De auteurs zoeken ernaar een nieuwe visie op vrijheid te formuleren, voorbij markt en volk.

Diner pensants SSVG

Het boek is een weergave van de diner pensants, georganiseerd door de Stichting Stimulering Vrijzinnig Gedachtegoed (SSVG). De inhoudsopgave is dan ook opgebouwd in dinergangen.

Meer informatie over de stichting is binnenkort te vinden op www.voormeervrijzinnigheid.nl.

ISBN 9789043529419
prijs € 15,00