Vrijzinnigen en de reformatie

Vrijzinnigen willen het feestje 500 jaar reformatie niet bederven, maar denken wel moet dit nou? Er zijn komend jaar prachtige activiteiten, maar wij zijn wat terughoudend over ‘de’ reformatie. Moet je dit nu echt vieren? Vrijzinnigen hebben oude wortels tot aan de reformatie toe. Liever gaan wij verder terug naar Erasmus dan naar Luther. Vrijzinnigen houden meer van semper reformanda dan van sola fide.

(Ecclesia semper reformanda est is een uitspraak die het steeds vernieuwende vermogen van kerk aangeeft en sola fide is de bekendste uitspraak van Luther ‘Bij geloof alleen’).

Protestanten in Nederland vieren 500 jaar reformatie groots. Ik doe mijn best maar ik word er niet echt warm van. Waarom vieren we reformatie? Er zijn vele slachtoffers gemaakt in naam van orthodoxie en in naam van de vernieuwers. Nog steeds is er strijd en vallen er doden om geloofszaken.

Oude schoolplaat

De oude schoolplaat van Luther in de Rijksdag in Worms is al jaren geleden van mijn studeerkamer naar het washok verdwenen. Een vertrouwd beeld bij het legen van de wasmachine. Ik houd hem ook niet vanwege de verering voor Luther, maar om een oude leraar die er zo mooi over kon vertellen. Het is een romantisch beeld.

In Nederland hebben we ook nooit zo heel veel met Luther gehad. Erasmus, Menno Simons en Calvijn waren veel invloedrijker. Theologisch vind ik eigenlijk altijd de geschiedenis van de doopsgezinden in Nederland veel interessanter. Die waren ook veel eerder dan Luther. Nu heeft iedereen recht op z’n eigen feestje, maar is Luther wel iemand om in Nederland feest mee te vieren?

Open kerk

Als vrijzinnige houd ik van het woord reformatie om de constante beweging die het aangeeft.  Voor mij is dat een kerk die open is naar de samenleving en reageert op wat daar gaande is. Een gemeenschap met vloeibare grenzen, dat klinkt heel vrijzinnig.

Wie er bij hoort en wie niet, niemand maakt zich daar druk over. Het is een doorlopend proces.  Zo’n open kerk is nog steeds nodig en heeft meer kracht dan het vieren van 500 jaar reformatie.

Ik ben liever vrijzinnig en dapper semper reformanda.

Wies Houweling