Bang voor Zwarte Piet

Als kind was ik altijd een beetje bang voor Zwarte Piet. Er was een tijd dat kinderen speels op de broek kregen met een bosje takken en dat er gedreigd werd met de zak naar Spanje. Daar bleef altijd een zekere spanning hangen, hoe vrolijk die pieten ook waren. Nu ben ik weer bang voor Zwarte Piet, bang voor het onderwerp. Ik denk stiekem: “Als iedereen zich maar gedraagt en niet te fel wordt en vooral niet over racisme praat, zoals Sylvana, alsjeblieft niet.”

Woede

Er zijn mensen bang dat we onze identiteit verliezen als we geen Zwarte Piet meer mogen hebben. Dat er iets essentieels verloren gaat van onze Nederlandse cultuur. Dat is waarschijnlijk ook zo, maar dat gebeurt wel vaker. We denken dat een cultuur niet verandert, maar een cultuur is vloeibaar. Zij past zich langzaam aan, aan de tijdgeest, aan de mensen en aan de behoeften. Dat is niet altijd eenvoudig om mee te maken, het maakt mensen onzeker. Onder de woede ligt een angst er niet meer te mogen zijn, zoals ze zijn (waren). Vaak is er een verlangen naar de rust en de eenvoud van vroeger. Mensen uiten zich boos, maar eronder ligt angst.

Veilig land?

Mijn Surinaamse vriendin is ook erg bang geworden door de hele discussie over Zwarte Piet. Vooral de felheid en de agressie waarmee het gepaard gaat. Geschrokken als ze is, komen er rare vragen bij haar op en wordt ze onzeker over haar toekomst en zeker over die van haar kinderen en kleinkinderen. Is Nederland nog wel zo’n veilig land?

Racisme

Er wordt nu openlijk gepraat over racisme. Dat had ook op een andere manier kunnen gebeuren, zullen sommigen zeggen. Het ligt nu wel duidelijk op tafel. Er is racisme in Nederland. De uitspraken zijn fel, de reactie ook:  “Je mond houden of oprotten”.  Dat is angstig, niet alleen voor gekleurde mensen, voor iedereen in Nederland, dus ook voor kinderen. Het is onveilig voor nu en voor de toekomst.

Onveilig voor iedereen

Hoe onveilig gaat Nederland worden? Gaan we elkaar via de media op lopen jagen, bozer en angstiger maken? Zelfs de Joden zijn weer bang. Krijgen homo’s het nog benauwder? Laten we angst regeren of gaan we eens rustig aan elkaar vragen wat er eigenlijk aan de hand is? Want wat doet de verbijsterde meerderheid van Nederland? Zij zwijgt. Ze kijkt het gelaten aan. De media staan bol, de BN’ers fokken elkaar op en ondertussen wordt onze samenleving steeds onveiliger.

Vrees niet

Wat zouden we kunnen doen als brave, zoekende vrijzinnigen? Laten we onze eigen vragen even laten rusten en aan anderen vragen hoe het met hen gaat? Waarom ben je bang, wat heb je meegemaakt? Vraag waardoor mensen bang zijn voor racisme, wat hun ervaring is. Vraag en luister eens een poosje voordat je iets zegt. Zouden vrijzinnigen niet juist een breder gesprek kunnen veroorzaken? Een zwijgende meerderheid die niet aan het woord hoeft te komen, die er alleen voor zorgt dat de juiste vragen worden gesteld en die luistert.

Meer blogs lezen?