Bomen leren kennen

Met een bestuurslid samen ben ik als onderdeel van een oecumenisch kerkenprogramma op tournee in een andere gemeente. Wij gaan het hebben over Peter Wohlleben, boswachter en auteur. In 2015 kreeg Wohlleben internationale bekendheid met het bijzondere boek Het verborgen leven van bomen. Intussen heeft hij veel meer over de planten- en dierenwereld gepubliceerd. Zijn boeken zijn in vele talen vertaald.

Honderd jaar is een korte tijd

We bespreken het genoemde boek maar hebben ook een meer persoonlijke inbreng. Mijn collega-spreker heeft een strijd op leven en dood tussen berken en coniferen in een plantenbak op zijn balkon meegemaakt. Voor bomen, en zeker berkenstekken, geldt: eerst de eigen soort ondersteunen. Zo vertelt ook Peter Wohlleben. De coniferen in de plantenbak moesten wijken. Het publiek luistert geboeid. Zonder het boek van Wohlleben was wat op het balkon gebeurde een raadsel gebleven. Ik had als toevoeging diverse foto’s van bomen in de regio en op de Veluwe gemaakt. Schitterende platanen, vliegdennen en bospaden waarin licht en donker elkaar afwisselen. Van groot belang is je te realiseren dat voor een boom honderd jaar maar een kleine tijdspanne is! Vaak krijgt een boom in onze omgeving niet de kans om op te groeien. De opzet was dat wij met onze verhalen en die van Wohlleben aandacht gaven aan het thema duurzaamheid en respect voor het leven.

Emotionele of wetenschappelijke taal

De latere boeken van  Wohlleben gaan over de communicatie tussen mensen en de natuur  waaronder; De geheime band tussen mensen en natuur. Dit gaat onder meer over de menselijke zintuigen en het vraagstuk over het bewustzijn van planten. In 2018 heeft hij zijn ideeën daarover al op een groot symposium in The Botanical Garden in New York ten gehore gebracht. Dat was onder de titel ‘Plant Intelligence’. Wohlleben kreeg daar ook kritiek van wetenschappers bij wie de beschrijvingen van ‘moederbomen’ die hun ‘kinderbomen’ wilden beschermen verkeerd vielen. Al die ‘emoties’ stonden hun tegen. Een fijne balans moet gezocht worden tussen de taal die emoties oproept – en daarmee ook de aandacht van het grotere publiek! – en de ‘ouderwetse’, droge, wetenschappelijke taal die afstand houdt.

Katrijne Bezemer
voorganger  in Zuid-Kennemerland en Voorburg

Meer blogs …