De twee Maria’s
Op de uitvoering van The Passion waren nu meer vrouwenrollen dan vorige jaren te zien. Naast Maria de moeder van Jezus was onder meer ook Maria Magdalena gecast. Er stond in de krant dat de Protestantse Kerk in Nederland daarop had aangedrongen. Als kijker herinnerde ik mij de bekende musical Jesus Christ Superstar waarin Maria Magdalena een schitterend lied vol liefde en passie zingt. Ik wachtte gespannen af. Hoewel deze Maria Magdalena net als alle spelers een soort hippie kleding uit de jaren ‘70 droeg, zong ze helemaal niets.
Gevallen vrouw
In het Passion-verhaal werd ze door de Jezuspersoon beschreven als de vrouw ‘die veel gezondigd had maar ook veel liefgehad’. Ze kreeg daarmee de oude rol van ‘gevallen vrouw’ toebedeeld. Esther de Boer, een jong overleden collega theologe, heeft in haar boek ‘Maria Magdalena’ (1996) deze vergissing die gebaseerd was op foutief bijbellezen al lang gecorrigeerd. En zelfs paus Franciscus heeft in 2017 zich uitgesproken tegen deze ‘gevallen vrouw- theorie’ en benadrukt dat dit niet Maria Magdalena betrof en haar daarmee geprobeerd te rehabiliteren. Van prostituee werd ze een geliefde apostel van Jezus.
Evangelie van Filippus
Daarnaast is uit oude buitenbijbelse bronnen zoals het Evangelie van Filippus af te leiden dat Maria Magdalena een bijzondere discipel en vertrouwelinge van Jezus was. Misschien was zij ook de echtgenote van Jezus. Jezus had haar ‘meer lief dan alle anderen’ en ‘kuste haar vaak op de mond’, vertelt Filippus. Maria steunde zijn missie en stond Jezus terzijde in goede en kwade dagen. Maar Maria had ook haar eigen geloof en religieuze visies, ze was een ingewijde. Ze werd waarschijnlijk mede door de mannelijke discipelen later meer naar de achtergrond verdrongen.
Een grote misser …
Deze misrepresentatie in The Passion vind ik ergere dan wanneer Maria Magdalena helemaal was weggelaten. De twee Maria’s pasten nu weer ‘prachtig’ in het klassieke plaatje. Maria de moeder van Jezus mag treuren om het ongeluk dat haar bijzondere zoon overkomt en Maria Magdalena mag door hem gered worden van haar vele (seksuele) zonden. Ze mogen geen van beide als krachtige, zelfstandige vrouwen optreden. De schrijvers van The Passion hebben een kans gemist om de Maria’s waardig te presenteren.
Katrijne Bezemer
Voorganger in Voorburg en Zuid-Kennemerland
Een zeer interessant – en dús waardevol – ‘inkijkje’ in deze opgetekende geschiedenis. Dank daarvoor !