Dodo

“Dag Dodo!” roep ik zodra ik tussen Akkrum en Heerenveen het kapelletje voorbij zoef.

Vandaag, de laatste vrijdag van september trein ik terug naar Rotterdam voor de allerlaatste bijeenkomst van mijn 85plus gespreksgroep op Zuid. Tien jaar geleden nam ik van onze Martine Pothuis (eens voorzitter van de landelijke NPB) de leiding over. Wat hebben we van elkaar geleerd en genoten! De groep van dappere Dodo’s was een maandelijks hoogtepunt. De groep is wegens natuurlijke omstandigheden geslonken.

Na het einde van de middag ga ik bij Martine aan (ze woont op Noord). Ik zal haar “dappere Dodo” noemen om haar veerkracht: die heeft ze nog altijd. Martines jaren (88) zijn natuurlijk gaan tellen. Soms vergeet Martine haar telefoon. Soms weet ze niet dat ze de tegenwoordige tijd vergeet. Maar daarnaast weet ze nog vrijwel alles van de oorlog, haar vader, van ons vrijzinnig kerkje te Schiedam (dominee Heije Faber, dominee Schouwink) en later die van dominee Annie Mankes – Zernike op Zuid.

Maar ik neem jullie met plezier mee naar het nog verdere verleden, naar toen de heilige Dodo nog niet “dappere” werd genoemd. Dat kwam pas in 1960; die geschiedenis en vele andere van Dodo’s eigenaardigheden doe ik later uit de doeken. De oer-Dodo waar ik het over heb en die mijn beschermheilige is geworden, stierf in 1231 op de plek waar kort na zijn hemelvaart een klooster is gebouwd en later de Kapelle verrees die je zowel vanuit de trein als uit de auto kunt groeten.

Dodo’s heiligendag is 30 maart: dan kun je daar een kaarsje branden.

Een half jaar geleden was er een tentoonstelling in het Fries museum over Friese vroomheid in de middeleeuwen. Wat stonden er toen veel kloosters in het toen nog veel grotere Friese land!

Ze zijn allemaal ondergronds gegaan, al is er een weer opgedoken en wel (of all places!) in Jorwerd.

Ik heb tot mijn verbazing op de expositie geen woord over Dodo gelezen. Gemiste kans; hij heeft als heilige oudere papieren dan Titus Brandsma of kardinaal de Jong (staat nog in de wachtrij). Bonifatius was allesbehalve een Fries. Nee dan Sint Dodo! Er blijkt veel moois over hem te vinden.

Dus ik greep die kans.

Dodo ken ik sinds 1982 toen ik leraar Godsdienst was in Heerenveen. Havovierders maakten een werkstuk over hun kerk en een meisje schreef me over opgravingen bij hun boerderij, vlakbij “De Kapelle”. Ik ben daar later driemaal uit preken geweest en heb steeds bij de familie gegeten.

Maar eigenlijk ken ik Dodo al eerder, als “Dappere Dodo”. Dappere Dodo was de allereerste televisieserie voor de jeugd en werd tussen 1955 tot 1965 uitgezonden door de toen nog katholieke KRO. Aanvankelijk heette de pop gewoon Piet, maar conform de eigen identiteit en de verzuiling is de directie met de natte vinger in de heiligenkalender op zoek gegaan naar een Roomse naam. Dat werd dus: Dodo. Dat “dappere” ervoor allitereerde nog lekkerder.

Deze Dodo is een maal of 75 op onze nationale TV geweest (op Youtube kun je hem warempel terugzien).

Ivo de Jong, emeritus