De visie van Carl Gustav Jung op kunst

Eigenzinnig kunstzinnig is de titel van het van boek van Tjeu van den Berk waarin hij Carl Gustav Jungs psychologische en cultuurfilosofische opvattingen over kunst uitwerkt. Hoe gaan creatieve processen in zijn werk? Waarom is het ene kunstwerk abstract en het andere juist niet? Welke drijfveren liggen er aan ten grondslag?
‘Het kunstwerk’, schrijft Jung, ‘verhoudt zich tot de kunstenaar als een kind tot de moeder. De psychologie van het creatieve is eigenlijk vrouwelijke psychologie, want het creatieve groeit uit onbewuste diepte op.’

Kunstenaar als spreekbuis

De kunstenaar is de spreekbuis van het psychische geheim van zijn tijdperk. De tijdgeest spreekt in het kunstwerk. De kunst is een belangwekkend medium in de opvoeding van een cultuur. Jung had een
diepe weerzin van ‘moderne’ kunst, niet omdat het geen kunst zou zijn, integendeel, maar omdat wat daarin uit ‘onbewuste diepte’ opwelt, zo sterk laat zien hoe ontworteld de ‘moderne’ mens is.

Dr. Tjeu van den Berk houdt zich in zijn boeken sterk bezig met symboliseringsprocessen. Bekende boeken van hem zijn: Die Zauberflöte, een alchemistische allegorie (5de druk), Mystagogie, inwijding in het symbolisch bewustzijn (5de druk), Het mysterie van de hersenstam (4de druk), Het Numineuze (2de druk), Het Oude Egypte bakermat van het Jonge Christendom (3de druk), In de ban van Jung (2de druk) en in 2018 verscheen Papageno en Papagena.