Laurens ten Kate (1958) is bijzonder hoogleraar Vrijzinnige religiositeit en Humanisme aan de Universiteit voor Humanistiek, voorgedragen door de Stichting Stimulering Vrijzinnig Gedachtegoed.

Ten Kate is internationaal deskundige in onderzoek naar het grensgebied tussen religie, secularisering en humanisme. Hij wil met deze leerstoel een bijdrage leveren aan nieuw onderzoek naar en onderwijs over wat hij de ‘vrijzinnige conditie’ van onze moderne samenleving noemt.

Hij gaat zich in het bijzonder bezighouden met de hedendaagse omgang met ouder worden, sterven en sterfelijkheid en de mogelijkheden voor geestelijk verzorgers en pastores om hier op in te spelen. Ook wil hij een landelijk platform bouwen voor debat, studie en reflectie over de ‘metamorfoses’ van religie in een seculiere samenleving, waar wetenschappers, kunstenaars en schrijvers elkaar ontmoeten.

Vernieuwende stroming

Ten Kate: “De Vrijzinnigen vormden altijd al een markante en vernieuwende stroming in het religieuze landschap van de laat-modernen cultuur, zowel binnen als buiten Nederland. Hun geschiedenis gaat terug tot de negentiende-eeuwse ‘Vrije Gemeenten’ die in het Amsterdamse Paradiso samenkwamen. Ze zijn wars van dogma’s en beschouwen het christendom als een van de vele spirituele tradities in onze wereld. In die zin zijn ze verwant met doopsgezinden en remonstranten, en met vernieuwingsbewegingen binnen protestantse en katholieke kerken.

Vrijzinnigen hebben ook steeds nauwe verbindingen gehad met het humanisme. Denk aan de religieus-humanistische organisaties in Amerika, of aan het na de Tweede Wereldoorlog opgerichte Humanistisch Verbond, waarin vrijzinnigen en humanisten elkaar ontmoetten.

Kernwaarde

Maar vrijzinnigheid is uiteindelijk meer dan een levensbeschouwelijke stroming. Het is ook een kernwaarde van onze cultuur: een levenshouding die niet uitgaat van vaststaande waarheden en die gekenmerkt wordt door openheid, dialoog en gevoel voor pluralisme.”