Jezus en groene theologie

Steeds meer kerken en verenigingen willen zich inzetten voor verduurzaming. Sommige kerkgebouwen hebben zonnepanelen op het dak en gebruiken meer recycelbare producten. Ik probeer ook duurzaam te leven en heb een Fairphone waarvan je losse componenten kunt vervangen.

Duurzaamheid en de Bijbel

Een vraag die mij geregeld gesteld wordt, is: Vertelt de Bijbel iets over duurzaam leven en zorg voor de natuur? Behalve de bekende zin uit Genesis 1:28 waar in het kort staat: “Vervult de aarde, onderwerpt haar, heerst over de vissen, vogels en landdieren”, die bekend is als de opdracht tot het ‘rentmeesterschap van de mens op de natuur’, is dat heel weinig.

In de tijd van Jezus vroegen mensen zich niet af of zij de omgeving negatief beïnvloedden. De natuur leek onuitputtelijk. Jezus roept ook nergens op om beter voor de planten- en dierenwereld te zorgen. Hij noemt wel dat hij de leliën op het veld mooi vindt. Het is mogelijk dat hij zelf ascetisch leefde en geen vlees at, maar de bijbelteksten geven hier geen informatie over. Mensen hadden geen hond of kat ‘de luxe’, zonder taak, zoals de Fransen dat nog wel noemen.

Andere bronnen

Er zijn wel meerdere buitenbijbelse bronnen die iets over Jezus’ houding naar dieren en planten toe vertellen. In ‘Woorden van Jezus in de Moslimtraditie’ van Tarif Khalidi (Ank Hermes 2001), staat het volgende verhaal: “Een varken kwam langs Jezus. Jezus zei: ‘Ga in vrede’. Men vroeg hem: ‘Geest van God, hoe kunt u nu zoiets tegen een varken zeggen? Jezus antwoordde: ’Ik heb er een afkeer van mijn tong aan het kwaad te wennen’.”

Gulden regel

Als Jezus in onze tijd had geleefd, zou hij dan niet opgeroepen hebben om de Gulden Regel – behandel anderen zoals jij door hen behandeld wilt worden – ook naar de dierenwereld en misschien zelfs de plantenwereld uit te breiden? Toepassing van een dergelijk ideaal is heel lastig. Hoe kun je leven zonder gebruik te maken van de producten uit de natuur? Behalve vlees en melkproducten, granen en vruchten horen daar ook hout, leer, wol, en olie bij.  Misschien moeten we een compromis zoeken.

Katrijne Bezemer
voorganger in Voorburg en Zuid-Kennemerland

Meer blogs …