Aanslag op meer dan een kerk

Kerken in Frankrijk staan leeg. Alleen voor doop, trouwen en begraven komen mensen nog naar de kerk. Rond de stad Rouen zijn de weinige priesters erg oud of jong en afkomstig uit Afrika.

Jacques Hamel was 86 jaar oud. Niet eens de oudste priester in regio. Deze merkwaardig mannelijk samengestelde teams voeren zoveel mogelijk diensten uit. Ze zijn met onvoldoende priesters om alle mensen te begraven. Ook leken worden daarom opgeleid om begrafenissen te leiden.

Mensen zijn niet tegen de kerk, het interesseert ze niet, alleen voor het uitvoeren van de rituelen in hun familieleven weten ze de weg naar de kerk nog te vinden.  Het is een slag voor de regio een priester te verliezen, maar door moord is een bizar teken van de veranderende tijden. Tijden waarin de symbolen van religie uit overheidsgebouwen zijn gehaald en je ook in de scholen geen kruisje of hoofddoek kunt dragen.

YouTube

De moord op deze oude priester is bizar.  Een oude man wordt door een jonge IS aanhanger van 19 jaar de keel doorgesneden. Het is geen realiteit, niemand wordt bedreigt, het is een symbool dat gedood wordt, in het paleis der symbolen. Het lijkt het naspelen van een slechte film.  Tot overmaat van ramp, vertelde één van de nonnen die bij dit drama aanwezig was,  is alles gefilmd door een mededader. Wellicht met het idee om het op YouTube te plaatsen?

Abraham geofferd

We leven in een omgekeerde wereld, geen respect afdwingende oude Abraham in de kerk met het verhaal van het dreigende offer van Izaäk, maar Abraham zelf wordt de keel doorgesneden. Het is voorbij, over, niemand wint hierbij. Het lijkt op het omver trekken van de standbeelden van Stalin na de val van de muur, alleen was Stalin al lang dood.

Kerk als symbool in seculiere westerse wereld?

Hier wordt een oude priester de keel doorgesneden als symbool van een oude verdroogde kerk. Hoe cynisch, hoe wreed, hoe verdrietig. Zal het seculiere Frankrijk de kerk opnieuw tot de symbolen van haar land maken? Ik denk het niet.

Vrijzinnigheid tegen machtssymbolen in geloofsleven

Als vrijzinnige heb ik niets met priesters en grote oude kerken. Voor mij zijn het geen symbolen die iets met mijn geloofsleven te doen hebben. Het zijn oude symbolen van macht en geschiedenis geworden. In de christelijke cultuur zijn de kerk en de priester, zeer gedevalueerd, maar voor buitenstaanders nog steeds duidelijk herkenbaar als behorend tot de westerse christelijke cultuur. Daarom raakt het me ook, dieper dan ik aanvankelijk dacht.

Tegen deze krachten in helpt het niet vrijzinnig te zijn, daar kan ik de wereld niet mee veranderen. Die christelijke cultuur en machtsymbolen zitten zo diep, dat gaat nog honderden jaren duren. Ook een vrijzinnige kerk is symbool van het christendom en hoewel we ons geen kerk willen noemen, hebben wij ook nog steeds kerkgebouwen.  Toch zullen er altijd vrijzinnigen zijn die zich blijven verzetten en spreken tegen het verbinden van machtsymbolen aan geloofsleven en inspiratie. Een veel te gevaarlijke combinatie.

Wies Houweling

Meer blogs lezen?