Razende stilstand

Haast

Na de drukke maand december volgen de relatief stille maanden januari en februari. Als het vriest ontstaat wel even drukte met de prangende vraag of de Elfstedentocht doorgang kan vinden. Meestal blijft het dan toch bij het rijden op de kleinere plassen en vaarten. Vlak bij mijn huis zijn dat vooral de slootjes die tussen de straten liggen. Kinderen gooien vaak takken op het ijs voordat het sterk is. Langs de kanten proberen ze er al op te staan. Ze hebben haast, ze kunnen niet meer wachten. Maar de natuur laat zich niet opjagen. Ze neemt de tijd die nodig is. Dat zou ons tot voorbeeld kunnen zijn.

Geen doel meer

In november kwam bij uitgeverij Boom het boek Democratie vraagt om religie uit, van de Duitse socioloog en maatschappijcriticus Hartmut Rosa. Rosa wijst op de haast en drukte die onze moderne samenleving kenmerkt. Velen, vooral jongeren, krijgen een burn-out. Rosa probeert met bewustwording dit tij te keren. Onze samenleving kenmerkt zich door ‘razende stilstand’ stelt Rosa. Het beeld wat je daarbij voor ogen kunt nemen is van een rad waarin een hamster of muis rent. Voor die diertjes is het rad een welkom tijdverdrijf. Maar voor een mens in zo’n rad is het anders.  Mensen willen dat er een doel is, een perspectief. Het rad biedt dat niet, je gaat nergens heen. Voor velen was het levensdoel, dat hun kinderen ‘beter terecht zouden komen dan zij zelf’. De razende stilstand houdt in dat ieder probeert een status quo te handhaven. Maar dat lukt niet meer. Er wordt steeds meer van je gevraagd wat je niet kunt leveren. Boosheid is het gevolg.

Religie als alternatief

Rosa ziet een betekenisvolle rol van religieuze gemeenschappen voor de politiek. De religieuze gemeenschappen kunnen, alleen door hun bestaan al, een nuttig alternatief voor deze ‘razende stilstand’ bieden. Zij hebben een andere tijdsindeling en volgen oude rituelen. Zij doen maar gedeeltelijk mee in de moderne ‘rat race’. Bovendien berichten zij hun volgelingen dat hun leven van betekenis is. Bieden zo ook onze vrijzinnige verenigingen een alternatief in de woeste storm van het alledaagse leven? Dat zou ons bestaan nog een extra betekenis geven.

Katrijne Bezemer
voorganger van Vrijzinnigen Voorburg/Sassenheim en Zuid-Kennemerland

Meer blogs …