‘Ik ga er van uit dat iedereen zijn best doet en het goede voor heeft met de Walkartgemeenschap als geheel’
Interview Addy Manneke
ter gelegenheid van het afscheid van Ger Boogaard als voorzitter van de Walkartgemeenschap
Als ik binnenkom wordt in de hal direct mijn oog getrokken naar het door de voorzitter geschilderde portret van zijn vrouw Marian. En in de kamer aan de overkant zie ik een vleugel staan. Hij laat me het muziekstuk zien, dat hij onder handen heeft. Daarvoor moet je behoorlijk bedreven zijn in het piano spelen. Ik ben duidelijk in het huis van een multitalent….
Hoe ben je bij de Walkartgemeenschap terechtgekomen en hoe en wanneer werd je voorzit-ter?
Marian en ik hadden een aantal keren een bijeenkomst van de Walkartgemeenschap bijgewoond, toen ik in 2004 – ik was net met pensioen – werd gebeld door de toenmalige voorzitter, Kees Kraay, met de vraag of ik lid wilde worden van de Walkartgemeenschap. Daar heb ik ja op gezegd, maar, vervolgde hij ‘dat is niet het enige, ik wil je ook vragen of je mij wilt opvolgen als voorzitter’. Dat was een onverwachte wending en om daarover te kunnen beslissen wilde ik eerst wat meer informatie hebben. Na een nader gesprek en het bijwonen van een vergadering heb ik me bereid verklaard voorzitter te worden. Nadat in de ledenvergadering formeel was besloten mij daarvoor te vragen, ben ik met die functie begonnen. Ik heb destijds gesprekken gehad met een aantal bestuursleden om een beeld te krijgen van wat er in de gemeenschap aan de orde was. Voorop stond voor mij de vraag hoe ik het vertrouwen van de mensen kon winnen. Dat bleek geen problemen op te leveren.
Het is mij opgevallen dat er onder jouw voorzitterschap veel aan de gebouwen is opgeknapt en het interieur is verfraaid. Wil je daar iets meer over zeggen?
Al jaren had ik contact gehad met Ubbo Hylkema van Hylkema Consultants in Utrecht, die vooral bekwaam is op het gebied van Nederlands erfgoed. Hem heb ik gevraagd om een bouwhistorische verkenning te maken van de gebouwen van de Walkartgemeenschap. Met een goed rapport op dit gebied is het makkelijker om subsidies te verwerven van stichtingen, die geld beschikbaar stellen aan goede doelen, sommige daarvan ook aan religieus erfgoed. Zijn rapport over de cultuurhistori-sche en architectonische stand van zaken van het Walkartcomplex bleek van grote waarde bij de toekenning van de monumentenstatus in 2011 en het verkrijgen van subsidies en een lage-rentelening van het Nationaal Restauratiefonds. Van groot belang daarbij was dat de gebouwen van het complex nog steeds dezelfde religieuze functie hadden als in het verleden.
De Monumentenwacht, die ik had ingeschakeld, heeft de staat van het Walkartcomplex geïnspec-teerd en daarover gerapporteerd. Op basis daarvan is een omvangrijk renovatieplan uitgevoerd door restauratiebouwer Jurriëns.
Hoe zie je de relatie tussen het uiterlijk (de staat van de gebouwen, het interieur) en het in-nerlijk van de mensen (hoe ze zich voelen) die de bijeenkomsten van de Walkartgemeen-schap bezoeken?
Het viel mij al snel op dat er aan de aankleding van het interieur wel wat verbeterd kon worden. Iets wat de vaste bezoekers misschien niet meer zo zien. Als je naar een kerk gaat verwacht je een zekere warmte, een welkom, een goede sfeer. De visuele omgeving heeft invloed op de mens, verdiept gevoelens. Het geeft mensen ook het gevoel de moeite waard te zijn.
Je vindt het dus belangrijk dat daarin wordt geïnvesteerd?
Natuurlijk kostte dat opknappen geld, maar daarmee is men altijd akkoord gegaan, men vond het ook wel nodig, zinvol en ook van belang voor de aantrekkelijkheid van het geheel. Betrekkelijk veel mensen hebben me gezegd dat het allemaal zo mooi geworden was en dat deed me natuurlijk goed. Ook mensen die voor het eerst komen tonen zich verrast dat het er zo aantrekkelijk uitziet.
Jouw manier van voorzitten heeft ongetwijfeld bijgedragen aan de bereidwilligheid om te investeren. Hoe zou je je eigen stijl van voorzitten willen typeren?
Ik zou het een democratische stijl willen noemen. Voor de bestuursvergadering leveren de be-stuursleden zelf de agendapunten aan. Ik zorg ervoor dat er voldoende tijd is om punten toe te
lichten, commentaar te geven en vragen te stellen. Die bespreking kan leiden tot een besluit, een akkoord of tot uitstel tot een volgende vergadering.
Ben je dan vooral taak- of procesgericht bezig?
Ik doe mijn best om in de vergaderingen een sfeer te bevorderen waarin het makkelijk is om van gedachten te wisselen. Omdat de bestuursleden betrokken zijn en over het algemeen goed op de hoogte van de Walkartzaken, – ook van wat er onder de mensen leeft – kan ik me vooral op het proces richten, dus opletten dat iedereen aan het woord kan komen en dat de vergadering effectief
verloopt. Iedereen is naar mijn mening zinvol bezig en – dat is ook waardevol – neemt zo nodig eigen initiatief.
Het bestuur vergadert inmiddels vier keer per jaar en er zijn twee ledenvergaderingen per jaar.
Ik stimuleer dat de lengte van de agenda beperkt is en dat de notulen meer richting besluitenlijstje gaan dan naar een verslag van wat iedereen heeft gezegd.
Hoe is het te merken dat iedereen goed op de hoogte is?
Omdat blijkt dat men op de punten die aan de orde zijn goed commentaar kan geven. Je hoort niet: ‘nou sorry, daar weet ik niets van’.
Mijn beeld is dat jij een wijze voorzitter bent. In het verleden zijn er nogal eens conflicten geweest in de Walkartgemeenschap, maar sinds jij voorzitter bent is dat naar mijn idee af-gelopen. Hoe heb je dat gedaan? Heb jij conflictdempende middelen in je bagage?
Van echte ruzies of conflicten, elkaar de tent uitvechten of elkaar valselijk beschuldigen is gelukkig nooit sprake geweest. Wel heb ik een paar keer een ontwikkeling naar een mogelijk conflict weten te voorkomen door een gesprek onder vier ogen. Ik ga er daarbij van uit dat iedereen zijn best doet en het goede voor heeft met de Walkartgemeenschap als geheel. We zitten hier allemaal als vrij-willigers. De mensen die allerlei taken verrichten, bijvoorbeeld huishoudelijke taken en tuinonder-houd, doen dat vrijwillig. Zij willen dat graag doen in een prettige sfeer.
Een mooi voorbeeld uit de renovatieperiode is het herstel van de ophanging van kerkklok en klepel door Rob van Roy.
Waren er wel eens tegenstellingen op inhoudelijk vlak, bijvoorbeeld over de richting waarin de Walkartgemeenschap zich moest bewegen?
Nee, ik kan me niet herinneren dat de ene groep naar links en een andere groep naar rechts wilde.
Er werd zijdelings wel eens iets geopperd, maar niet dat er serieus sprake was van andere plannen. Wel is het zo dat men meer variatie wil in de diensten, bijvoorbeeld op muzikaal gebied, zodat er meer ruimte komt voor beleving.
Wat kan een voorzitter bijdragen aan het goed functioneren van een geloofsgemeenschap als de Walkart?
In de eerste plaats het gevoel en het gedrag overbrengen dat we allemaal vrijwilligers zijn en het werk voor ons plezier doen. In de tweede plaats: conflicten tijdig helpen oplossen. En in de derde plaats: zeker niet vergeten elkaar ook eens een compliment te maken.
Een voorzitter heeft een heel pakket aan taken. Wat was voor jou het meest boeiend?
Dat lijkt mij toch de tijd van de renovatieperiode van het kerkcomplex, de eerste tien jaar ongeveer, waarin het exterieur en het interieur zijn opgeknapt.
Zo’n renovatie betekent ook veel geld uitgeven en dan is het nodig dat de Walkartgemeenschap daar als geheel achter staat. Ik ben blij dat ik daarvoor het vertrouwen heb gekregen. Niet alleen heb ik die periode het meest boeiend, maar ook het meest vruchtbaar gevonden. Ik ben er ook wel een beetje trots op.
Het lijkt me ook prettig dat het een zichtbaar resultaat is. Veel resultaten van het werk van een voorzitter blijven onzichtbaar. Het valt pas op als er wat aan ontbreekt.
(Lachend) Ja, dat is zo.
Wat vind je belangrijk voor de continuïteit, voor de toekomst van de Walkartgemeenschap?
Om maar eens te noemen: het op peil brengen en houden van leden en vrienden (minimaal 100), goede voorgangers, vriendelijke mensen, zorgen voor een goede sfeer, een uitnodigend interieur, boeiende Walkartontmoetingen, de activiteiten van programmacie en sociale commissie, een
enthousiast bestuur en verstandig financieel beheer, een eigen Walkartkoor, het stimuleren van initiatief, talenten van leden en vrienden aanspreken, enz.
Hoe zie je de pastorale functie van een geloofsgemeenschap? Behalve dat er een pastoraal werker is?
Om te beginnen is de zorg die de pastoraal werker verleent belangrijk. Zoals bekend is dit werk gedurende vele jaren met veel liefde en aandacht gedaan door Regina van der Weij. Helaas heeft zij vanwege een ernstige ziekte haar werk moeten staken. Gelukkig heeft Jeanine Keuchenius de pastorale zorg van onze afdeling van haar overgenomen. Breder gezien zijn verbondenheid en omzien naar elkaar belangrijke onderdelen van de pastorale functie van een geloofsgemeenschap. In dit verband moeten we ook het koffiedrinken na de zondagse bijeenkomst in ere houden. De sfeer daar is altijd heel goed.
Wat is belangrijk voor jezelf in een religieuze samenkomst?
Dat er nog meer aandacht komt voor het aspect ‘beleving’, bijvoorbeeld door te zorgen voor meer variatie in muzikale bijdragen.
Waardoor kun je zelf geraakt worden in een religieuze samenkomst?
Door voorgangers die in staat zijn een bijzondere wending te geven in hun overdenking b.v. met een verrassende interpretatie van een tekst of bijbelfragment. Onze gemeenschap is al vele jaren gezegend met uitstekende vaste predikanten. Zij hebben wat de vrijzinnigheid betreft elk hun eigen benadering en stijl, maar zijn altijd het beluisteren alleszins waard.*
Wat zal je missen als je geen voorzitter meer bent?
De intensieve betrokkenheid bij de Walkartgemeenschap, dat weet ik nu al. Maar dat neemt niet weg dat ik er toch mee ophoud. (Lachend): het lijkt wel wat op een kind groot brengen en het dan uithuwelijken.
Je krijgt dan wel meer tijd om te schilderen en piano te spelen. Wat betekent dat voor je?
Beide hobby’s vragen tijd en concentratie. Die tijd zal ik in ruimere mate hebben en dat vind ik een prettig vooruitzicht.
Wat kan de Walkart betekenen voor iemands levensbeschouwing/wereldbeeld?
Iemand die vanuit een wat meer orthodoxe traditie komt kan wel eens met de oren zitten klapperen bij wat er bij ons wordt gezegd. Zij/hij kan daardoor enorm geraakt worden. De onvrede die is op-gebouwd in het verleden kan dan opeens een andere (positieve) wending krijgen. Daarover heb ik ook wel verhalen gehoord van mensen die bij ons lid zijn geworden. Vaak is het gezin waarin je bent opgegroeid toch sterk bepalend geweest voor je wereldbeeld en levensbeschouwing.
Wat zijn je zorgen en wensen voor de toekomst van de Walkartgemeenschap?
Voor het voortbestaan van de afdeling is het van belang dat regelmatig belangstellenden lid of vriend worden, zodat het aantal leden/vrienden op peil blijft en liefst groeit. Om dat te stimuleren is er het plan om de ca. 250 belangstellenden uit te nodigen voor een speciale bijeenkomst. We hopen dat daar mensen bij zijn die zin hebben om lid, vriend of begunstiger te worden.
Er zijn nu mensen die zeggen aanwijzingen te zien dat er sprake is van een terugkeer naar het Christendom in Nederland. Zoals Yvonne Zonderop in haar boek ‘Ongelofelijk. Over de verrassen-de comeback van religie’. We moeten goed beseffen dat we een betekenisvolle erfenis hebben. Waarom zouden we die kwijt willen? In ieder geval is het zo dat zeker Europa doordrenkt is van de christelijke cultuur en de christelijke ethiek. Het lijkt mij belangrijk die cultuur te bewaren en over te dragen. Religie blijkt toch een hardnekkig verschijnsel te zijn, evenals verwondering over het be-staan en over al wat is; het is misschien al zo oud als het verschijnsel mens.
En als je ziet dat de mensen van de Walkartgemeenschap op allerlei terreinen zo hun best doen, en zich inzetten, dan moet je wel vertrouwen hebben in de toekomst.
*noot van de redactie:
Rob Nepveu, Addy Manneke en Johan de Wit verzorgen het merendeel van de religieuze
bijeenkomsten. Johan de Wit is als huispredikant daarnaast ook actief als o.a. adviseur
van het bestuur, lid van de programmacommissie en het geven van cursussen.
