Vrijwillig

De telefoon gaat over. Een metalen stem zegt:

‘U bent verbonden met de praktijk van dr. P. De praktijk is tot half twaalf gesloten wegens werkoverleg. Voor spoedgevallen kunt u bellen: …’

Even na half twaalf opnieuw gebeld. De telefoon gaat over. Een metalen stem zegt:

‘U bent verbonden met de praktijk van dr. P. Hier volgt een keuze menu. Voor spoedgevallen toets 1, voor het maken van een afspraak toets 2, voor herhaling of vragen over medicijnen toets 3, voor alle overige vragen toets 4. De hoog bejaarde patiënt zoekt op zijn eigenlijk iets te kleine telefoon nummer 4 en toetst dit in. ‘Al onze medewerkers zijn in gesprek, een ogenblik geduld alstublieft’. Een vreselijk muziekje klinkt …

Dit voorvalletje is uit het leven gegrepen. Zo wordt niet één mens te woord gestaan maar zo wordt haast iedereen te woord gestaan die een instelling belt, al is het zelfs gewoon de praktijk van je eigen huisarts. Natuurlijk moet het allemaal efficiënter. Belangenorganisaties meten de seconden die het neemt om bij een huisartsenpraktijk telefonisch contact te krijgen. Want als het spoed is hangt iemands leven er misschien vanaf. Maar wie weet of zijn probleem spoed is. In de stad bellen mensen al 112 als ze niet direct iemand aan de telefoon krijgen.

Vroeger waren zaken natuurlijk niet beter. De zorgverzekeraar was niet de machtige bureaucratische mastodont van tegenwoordig. Kwaliteitsprotocollen bestonden nog niet. Doktersassistentes mochten niet zelfstandig verrichtingen als een bloeddrukmeting doen. De telefoon werd bewaakt door de doktersvrouw die net als haar man de praktijk op haar duimpje kende. Wie opbelde kreeg haar vertrouwde stem aan de lijn.

Vooral ouderen missen het menselijk contact. Zij hebben niets met iemand die als eerste vraagt: ‘Wat is uw geboortedatum?’

Recentelijk sprak ik met een jonge knaap die vertelde dat hij vrijwilligerswerk deed. Op zondag is hij vrijwilliger op de spoedeisende hulp van een groot ziekenhuis. ‘Wat doe je dan?’ vroeg ik. ‘De mensen die binnenkomen zijn gespannen. Ik wijs ze de weg, maar vooral luister ik naar ze. Het is ongelooflijk wat mensen aan een jonge knaap als ik vertellen.’

Onnodig te zeggen dat deze jonge vrijwilliger zingeving vond in zijn activiteit. In deze tijd zijn er honderdduizenden mensen die vrijwilligerswerk doen. Misschien wel de ultieme mogelijkheid om de huidige, op zijn individualiteit gestelde mens te laten merken dat hij toch tot een groter geheel behoort.

Vrijwilligers … in den menschen een welbehagen.

Wouter B. Blokhuis

Meer blogs

Liever een strijdbare Jezus met Kerst dan een kwetsbare baby in de kribbe

Ik heb nog altijd de ansichtkaart van ‘the angry Christ of Negros’ op mijn prikbord aan de muur hangen. Een ansichtkaart uit de Filipijnen met de afbeelding van een boos kijkende Jezus. Deze kaart kreeg ik in de jaren negentig toegestuurd van een vriendin. Het is een kaart met een boos kijkende man met een opgeheven vinger, gemaakt en verzonden vanuit het eiland Negros. De vissers daar waren boos op de grote Japanse schepen die hun zeeën leegvisten, Jezus was hun held tegen de vijand. Deze kaart was een verrassing voor mij toen, zo’n afbeelding van Jezus kende ik niet. Nog steeds zijn deze afbeeldingen schaars in vergelijking met alle kindjes in de kribben met kerst of alle dode lijken aan het kruis in de lijdenstijd.

Ook zijn de meeste andere plaatjes en afbeeldingen van Jezus ‘zoet’ of droevig. In ieder geval vaak een lieve baby of een knappe man met baard en bruine ogen. En vooral ook helemaal seksloos. Het is een kunst op zichzelf om mannen zo seksloos af te beelden.

Deze tijd van het jaar overheerst in onze christelijke samenleving het beeld van het zwakke kwetsbare kind Jezus. Het symbool van het licht dat de duisternis overwint, de kleine vlam die blijft branden. Vaak uitgelegd als het verhaal van de hoop dat het zwakkere goede een lange adem heeft en het grote kwaad zal overwinnen. Een mooi en troostend beeld, maar maakt dat mensen niet veel te afwachtend? Waar is de woede om de misstanden in de wereld? Waar is de ‘Handen uit de mouwen’ traditie? Steeds verder verzinkt onze kerst viering in vrede en lief zijn voor elkaar, gezellig met de familie. Het is wel de enige keer in het jaar dat er miljoenen Nederlanders om een kribbe met het kerstkind staan. Wat voor christelijk beeld laten wij dan zien?

Natuurlijk was hij zwak en klein als kind, maar als je de rest van de verhalen leest, was de persoon Jezus in de verhalen die overgeleverd zijn wel zo zwak en lief en pastoraal? Eigenlijk helemaal niet. Hij riep op tot wereldverbetering. Liet zijn stem horen en werd door velen gehoord en aanvaard als leider. Een leider en leraar die het onrecht aanwees en mensen in beweging zette.

Natuurlijk is zorg en liefde een belangrijke taak voor gelovigen, en niet alleen voor elkaar als broeders en zusters. Maar in plaats van zorg heeft deze tijd niet meer dan ooit leiders nodig? Duidelijke stemmen tegen het neoliberalisme, voor een duurzame samenleving, voor betere zorg?

Op de tentoonstelling in de Nieuwe kerk in Amsterdam wordt het verhaal verteld van drie grote leiders en inspirators van bevrijdingsbewegingen: Mandela, Gandhi en Martin Luther King. Een prachtige tentoonstelling, met veel inspirerende filmbeelden en verhalen van ooggetuigen. De tentoonstelling heeft maar drie voorwerpen: de fiets van Gandhi, een boek dat Mandela in de gevangenis las en een geschreven preek van ds. Martin Luther King.

Is het niet eens beter in deze kerstdagen in plaats van stil te staan bij de kwetsbaarheid van het kind, stil te staan bij de potentie die er in mensen en kleine kinderen ligt, nl een groot mens te zijn en een potentiële leider?

In elk kwetsbaar kind schuilt in potentie een groot persoon, een nieuwe leider. Daarmee bedoel ik niet een nieuwe bekende Nederlander of een politiek strateeg, maar iemand die mensen kan inspireren en aanzetten tot het goede. Iemand die mensen in beweging zet voor een betere wereld, met hoop voor velen.

Waarom niet naast alle kribbes ook het verhaal van mensen die zich inzetten voor een betere wereld, voor elkaar, voor hoop? Het zal een schok zijn als mensen een kaart van een boze Jezus ontvangen met Kerst in plaats een kribbekind. Wel moeten we weer heel wat uitleggen, maar dat brengt wel een interessant gesprek op gang!

Wies Houweling
algemeen secretaris Vrijzinnigen Nederland

Meer blogs

Weet jij wat je wilt?

Vragen

“Wil je koffie of thee?” Een simpele vraag, waar de meeste mensen direct een antwoord op weten. Soms weten we heel goed wat we willen, vaak ook niet. Op welke partij ga je stemmen? Ga je wel of niet solliciteren op die baan? Over grote beslissingen in het leven, rond relaties, het kopen van een huis, de keuze van een opleiding of werk, wordt vaak gezegd dat je op je gevoel moet afgaan. Maar hoe weet je wat je wilt? Wat speelt er zich allemaal af, voordat iemand zegt ‘ja, ik wil’, ‘ik kies hiervoor’? Hoe vrij zijn we in wat we uiteindelijk kiezen? En wat houdt ‘de wil van het volk’ precies in?

Willen

Willen is een essentieel menselijk vermogen. Wij zijn vaten vol gevoelens, gedachten, wensen en verlangens: over onszelf en hoe het leven eruit zou moeten zien. Gevormd door onze opvoeding, cultuur en directe (leef)omstandigheden. De wil is nodig om in actie te komen, om een daadwerkelijke keuze te maken. De wil is wat aanzet tot handelen, wat richting geeft aan ons leven.

Beïnvloeden

Onze wil kan beïnvloed worden door veel dingen. Primitieve gevoelens, uit ons reptielenbrein: ‘dit voelt niet goed’ – bedreiging. Als je mensen filmpjes laat zien waarin thema’s als dood en geweld aan de orde komen, blijken ze direct daarna harder te oordelen en conservatievere opvattingen te hebben. Bedenk maar wat dat betekent, als bange mensen het stemhokje ingaan. Maar om je wil te sturen kun je ook je verstand inzetten: rationeel alle voors en tegens op een rij zetten en er met anderen over in gesprek gaan. Een time-out, innerlijk afstand nemen helpt om te ontdekken wat je echt wilt. Het is goed om rustig te kijken naar wat je voelt en waar die gevoelens mee te maken hebben.

Intuïties

‘Intuïtie’ – heel duidelijk weten wat je op een bepaald moment wilt, welke keuze je gaat maken, in het stemhokje of in je leven – is vaak het resultaat van een onbewust proces. Daarin worden tegelijkertijd je bewuste denken, je gevoelens en je ervaringen gewogen. Het is niet eenvoudig de juiste keuzes te maken. Zeker als het niet zo duidelijk is wat je moet kiezen, in onzekere situaties. En soms moet je kiezen uit twee kwaden, uit opties waar allerlei nadelen aanzitten. ‘Weten wat je wilt’ vraagt zowel om denkwerk als om voelwerk, om afstand nemen, in gesprek gaan en regelmatig onderhoud.

Hetty Zock

Meer blogs

De Kunst van Het Echte Luisteren

Praten kunnen we vrijwel allemaal, maar kunnen we ook luisteren? Het is een vraag waar ik als communicatieadviseur vrijwel dagelijks mee wordt geconfronteerd. Een tekst bedenken waarin de informatie op een mooie manier wordt gepresenteerd is één ding, er voor zorgen dat de inhoud ook overkomt is een heel ander ding.

Als in het voorjaar in het bos vlak bij ons huis de vogels luidkeels piepen, zingen, kwetteren en krassen communiceert de hele natuur. Bloemen in wit, geel en paars lokken insecten, bomen komen in fris groene kleuren tot leven en in de heldere beek zijn vissen naarstig op zoek naar een partner. Voor mij is de lente het mooiste jaargetijde. Kleuren, geuren, geluiden. Communicatiemiddelen die de natuur helpen zich weer te vernieuwen. Bruisend van leven, sprankelend, uitbundig. En dat helpt. Nesten vullen zich met eitjes en insecten vliegen zoemend rond de bloemen.

Aan de andere kant van onze wijk is het winkelcentrum. Vernieuwd, modern en uitnodigend. In het midden bevond zich een ronde bank die vaak wordt bevolkt door mannen als hun echtgenoten zich laven aan de nieuwste collectie van een modezaak. Ook dat is voor mij een inspirerende plek. Om me heen wordt gepraat over voetbal, een mislukte medische ingreep, de overlast van de buren, hoe duur alles is geworden en de het gedrag van jongeren die de gladde vloer gebruiken als ideale ondergrond voor hun rollerskates. Saaie monologen waar, zo te zien, niemand echt naar luistert.

Het verschil met de geluiden in het lentebos is enorm. Onoverbrugbaar. In het bos wordt echt geluisterd. En daarom gebeurt daar zoveel. De gesprekken in het winkelcentrum hebben veel weg van tijdverdrijf, praten bij gebrek aan beter, het verdrijven van de stilte.

Een aantal weken geleden kwam een jonge collega vol enthousiasme terug van een stilteweek in een klooster. Moderne kantoren hebben ruimtes waar medewerkers in stilte kunnen ontspannen en treinen hebben stiltecoupés. Alleen als we stil zijn kunnen we luisteren, echt en met aandacht luisteren. Gelukkig komt de winter er aan, de ideale luistertijd.

Hans Zwiers

Hans Zwiers is secretaris van Vrijzinnigen Oost-Twente en stelt zich voor in het november nummer van Vrije Ruimte

Meer blogs

 

Medemens

Het duurde even voor ik door had wie mij de hand drukte. Te laat realiseerde ik mij dat het om een bekende ging die ik enige tijd niet gezien had. Tijdens het eerste gedeelte van de bijeenkomst waar wij beiden naar toe waren gekomen bekroop mij een gevoel van schaamte. Ik besloot hem in de pauze te benaderen en excuus te maken. Eenmaal naast hem gezeten zag ik een man, geteisterd door chemotherapie met een opgezet gelaat door de prednison medicatie. Direct raakten we in gesprek en er was niet veel voor nodig om zijn huidige gezondheidstoestand in beeld te krijgen. In zo’n situatie is een mens bezig te overleven en de prangende vraag waar niemand antwoord op kan geven: hoe lang heb ik nog? Logisch dat hij er vol van was. Toen de pauze afgelopen was bedankte hij me voor het gesprek. Ik was overrompeld en wist niet anders te stamelen dan: graag gedaan.

Liefde tot de medemens

De bijeenkomst had onder andere als thema de liefde tot de medemens. Merkwaardig was dat diverse sprekers gloedvol verhaalden over hun visie op dit onderwerp. Toch was mij opgevallen dat zij onze wederzijdse kennis alleen lieten terwijl hij juist zo’n behoefte aan contact had. Was een contact met hem te confronterend voor hen?
Even moest ik denken aan de Bijbelse gelijkenis dat het makkelijker is de splinter in andermans oog te zien dan de balk in het eigen. Deze gedachte heb ik weer laten varen. Het helpt ook niet om de mensen een spiegel voor te houden. Wat zou wel nuttig zijn, dacht ik. Misschien is dat bewustmaking. Je bewust worden van het feit dat je medemens soms gewoon naast je zit en met jou zou willen praten. Je hoeft niet meer te doen dan te luisteren. Het komt mij voor dat onze aandacht wordt afgeleid van de mens naast ons. Vreselijke beelden komen dagelijks onze huiskamer binnen of roepen we op via de smartphone of tablet en natuurlijk zijn we begaan met de talloze slachtoffers van oorlogen en rampen. Maar naast ons zit ook een medemens.

Zingeving

Als het over zingeving in ons leven gaat dan is het geven met gulle hand misschien maar surrogaat. In gesprek gaan met je medemens en een luisterend oor zijn daarentegen pure ingrediënten voor zingeving. Daarbij werken ze twee kanten op, naar de medemens toe en naar jezelf omdat je er zelf een goed gevoel aan overhoudt.

 

Wouter B. Blokhuis

Laten we het nu eens goed over seks hebben!

Binnen een jaar na de uitspraak Donald Trump over vrouwen “Als je beroemd bent kun je alles ‘Grab them by the p***y, you can do anything’, lezen we de hartverscheurende bekentenissen van vrouwen over seksueel misbruik via #Metoo.

Mijn familie in de VS was diep geschokt door de uitspraken van Trump. Niet alleen zijn uitspraken over vrouwen, maar ook over African Americans, Mexican Americans, homo’s en lesbiennes. Om de inhoud van de uitspraken zelf, maar vooral om het effect dat zijn discriminerende woorden in alle lagen van de samenleving hebben.

Het dagelijks leven van de LGBT-gemeenschap wordt zwaarder door de nu bijna legitieme discriminatie, beledigingen en uitsluitingen. Omdat de president het doet, is het stoer en een teken van macht. Mensen generen zich niet meer voor hun onderbuikgevoelens. En laat ik dat hier ook maar open en duidelijk schrijven: die onderbuikgevoelens van veel mensen worden nog steeds beheerst door angst voor het andere en seks.

In de media rolt iedereen over elkaar heen. Het debat bij DWDD komt er ook niet uit. Niemand wil ingedeeld worden bij het stereotype de bronstige man of het zwakke vrouwtje. Dat is begrijpelijk, maar er hier ligt wel een levensgroot probleem in onze samenleving. Door ontkenning komen we er niet. Blijkbaar is het een onderwerp waarover men niet graag op volwassen wijze met elkaar spreekt, altijd moet de vrouw zeggen: ‘nee hoor, ik heb er wel last van maar het doet me niks!’ en de man: ‘maar zij wilde ook!’

Kunnen we daar niet als volwassenen over spreken? Als de ene helft van het gezelschap beweert: ‘Ik ben het helemaal niet eens met de uitspraak van Trump, dat zou ik nooit doen’ en de andere helft; ‘ik vind #metoo overdreven, daar moet je toch tegen kunnen’. Waar zijn we dan mee bezig? Meer met eigen profilering dan met de samenleving. Jammer dat deze profilering zoveel aandacht krijgt in de media. Het laat zien dat er even weinig verantwoordelijkheidsgevoel is bij bekende Nederlanders als de huidige Amerikaanse president.

Deze stellingen zijn geen teken van beschaving, maar van heftige degeneratie. Iedere vrouw heeft er in meer of mindere mate mee te maken, iedereen gaat er anders mee om. Iedere man loopt ook gevaar, om slachtoffer of dader te zijn. Omgaan met seks is dus vaak een probleem. Wat gaan we eraan doen?

De oplossing ligt bij mannen en vrouwen.

Mannen: denk je nu echt dat het stoer is om de president van de VS na te doen? Weet op een volwassen wijze met je macht om te gaan zonder dat je je seksueel laat gelden.

Vrouwen: denk je nu echt dat het helpt om je mond te houden? Zo gaat het nooit over en zijn komende generaties ook slachtoffer.

Als we niet met elkaar het gesprek aangaan over de rol van seks in het maatschappelijke leven kunnen we beter een pleidooi voor boerka’s gaan houden en de inzet van meer robots op de werkvloer.

Wies Houweling
algemeen secretaris Vrijzinnigen Nederland

Meer blogs

Erfzonde in het ik-tijdperk

Erfzonde, dat is typisch zo’n begrip dat in een vrijzinnige beeldenstorm ten onder is gegaan. De orthodox-calvinistische leer, die benadrukt dat de mens sinds de zondeval in het paradijs ‘onbekwaam is tot enig goed en geneigd tot alle kwaad’ (Heidelbergse Catechismus), heeft veel minder invloed gekregen. Zelfverwerkelijking, autonomie en eigen verantwoordelijkheid zijn centrale waarden geworden in onze samenleving. Een motto als ‘in het zweet des aanschijns je brood verdienen’ lijkt daarbij plaats te hebben gemaakt voor het gebod ‘gij zult gelukkig zijn’. Hebben we dus geen last meer van de erfzonde? Dat valt nog te bezien.

 Hulpeloos maar schuldig

De vorig jaar overleden psychologe Aleid Schilder was een dochter van een vrijgemaakt-gereformeerde predikant. Zij leed aan depressies en psychoses, en schreef daarover het boek Hulpeloos maar schuldig. Zij stelt dat de calvinistische leer mensen somber, angstig en passief maakt, overmatig schuldgevoel oproept en een gezond gevoel van zelfvertrouwen en eigenwaarde ondermijnt. Omdat we ‘in zonde geboren’ zijn, zijn wij niet in staat om God te gehoorzamen. Voor ons zieleheil zijn we volledig overgeleverd aan Gods genade. Daar hebben we echter geen invloed op, want God heeft vòòr de schepping reeds beschikt wie hij wel en wie niet uitverkoren heeft (de predestinatieleer). We kunnen niet anders dan falen, maar zijn daar tegelijk zelf wèl volledig verantwoordelijk voor. Op deze manier zou de gereformeerde leer mensen depressief maken.

Nu is dat wel kort door de bocht. Depressiviteit heeft ook te maken met aanleg en wat je meemaakt in je leven. En er is geen direct aantoonbaar verband tussen zwaar christelijk geloof en depressie. Maar mensen herkennen zich nog steeds in Aleid Schilders boek. Misschien komt dat òòk omdat we het gevoel ‘niet goed’, ‘zondig’ te zijn in een andere gedaante nog steeds maar al te goed herkennen.

De last van zelfverwerkelijking

In het zogenaamde ik-tijdperk staat zelfverwerkelijking centraal. Er klinkt een optimistischer geluid over de mens, die opgeroepen wordt om in deze wereld aan Gods rijk van vrede en gerechtigheid te werken. De God van liefde lijkt de oordelende God – de God der Wrake – te hebben verdrongen.

Maar om nu te zeggen dat er allemaal vrolijke, verantwoordelijke en positief ingestelde mensen rondlopen die goed in hun vel zitten… We spreken misschien minder over zonde, maar worden nog steeds geplaagd door schuldgevoelens, angst, zelftwijfel en schaamte. Misschien nog wel meer dan vroeger. Depressie is een volksziekte geworden. Mensen hebben weliswaar minder het gevoel te kort te schieten ten opzichte van God – maar des te meer ten opzichte van anderen en zichzelf. Zelfverwerkelijking legt een grote druk op ons: je leven moet lukken, je moet er zelf aan werken, je moet succesvol zijn! Ben je dat niet, dan ligt dat aan jezelf. En het lukt nu eenmaal niet altijd. We lopen aan tegen de grenzen van de maakbaarheid. Het leven bestaat nu eenmaal niet uit louter geluksmomenten.

Als je niet voldoet aan die hoge verwachtingen, kun je het gevoel krijgen: ‘Ik ben niet goed, dus ik mag er niet zijn.’ Dat is een veel erger en omvattender schuldgevoel dan dat na het maken van fouten; want die kun je weer proberen te herstellen. Bij depressie overheerst niet het gevoel dat je verkeerde dingen DOET, maar dat je zelf niet goed BENT. Horen we hier niet een echo van de leer van de erfzonde? Het relativerende religieuze besef dat we als aardse wezens grenzen hebben helpt te doen wat we kunnen en te genieten van wat wel tot stand kan komen.

Hetty Zock

Meer blogs

Vrijzinnig overstapje

Overstapkaartje
In de schoolvakanties kreeg ik een paar keer wat kwartjes van mijn moeder om in de tram een overstapkaartje te kunnen kopen. Met de gele tram reed ik dan naar Den Haag en stapte over op lijn 9. Dat deed ik omdat er op lijn 9 een nieuwe motorwagen reed en met dat overstapje kon je dan heen en terug naar Scheveningen. De toen nieuwe motorwagen is allang weer een museumstuk maar destijds vond ik dat een wonder van techniek. Nog steeds heb ik een fascinatie voor alles wat zich op rails voortbeweegt, maar de tijd dat je in de tram een overstapkaartje kocht is lang vervlogen.

Andere koers
Toch moest ik hier aan denken toen de redactie van Ruimte aangaf een andere koers te varen. En de vraag kwam of ik mee wilde overstappen naar www.vrijzinnigen.nl. Even vroeg ik mij af of het wel een overstap is of gewoon een kwestie van meegaan met je tijd. Want kwam je tien jaar geleden nogal eens mensen tegen die zeiden ‘nooit aan de computer’ te willen, is dat nu een zeldzaamheid. Steeds meer mensen raken vertrouwd met internet en vinden daar hun weg in. Het werkt echter ook andersom. Kregen vroeger alleen de leden het tijdschrift Ruimte, nu kunnen ook mensen buiten deze kring die zich aangetrokken voelen tot vrijzinnigheid zich nader oriënteren. Het grote voordeel van het huidige digitale tijdperk is de ontwikkeling van de communicatie. Natuurlijk blijft het principe van de communicatie dat er een zender is en een ontvanger, waarbij zender en ontvanger voortdurend van functie kunnen wisselen. Wanneer iemand echter zijn computer, laptop of tablet start en daarna inlogt stelt hij zich al open voor informatie, maar geeft er tevens blijk van iets te zoeken. De zoeker heeft alle vrijheid om verder te gaan. Daar is hij vrij in. Het is aan het team achter www.vrijzinnigen.nl om die vrijheid te verbinden met zinnigheid, zodat de websitebezoeker niet het gevoel krijgt van verloren (zoek)tijd, iets wat in onze huidige maatschappij een spook is dat nooit slaapt.

Overstapje
Was mijn overstapje van vroeger slechts het plezier van comfortabel meerijden in een nieuwe tram, dit overstapje zie ik als een uitdaging. Contact maken en iets van jezelf daarin investeren is een basisvoorwaarde om mensen met het vrijzinnige gedachtegoed in aanraking te brengen of het te verdiepen. Het OV-zuiltje heeft al gepiept, ik ga op weg.

Wouter B. Blokhuis

Meer blogs

Niet weer flessenmelk!

Voor een duurzamer samenleving verzamel en lever ik plastic afval apart in. Nu gaan er stemmen op, zelfs bij het CPB, dat het niets helpt en ik mijzelf voor de gek houd. Helpt mijn kleine bijdrage voor een duurzamer samenleving of voel ik mij op deze manier alleen maar een duurzamer mens? Een dilemma voor mensen die duurzaam willen leven. In de jaren tachtig had ik ook al zo’n dilemma. Moet je melk in pakken kopen of in flessen? Heftige strijd over het vervuilende pak met plastic of het wassen en recyclen van de fles, wat evenveel vervuilend was. Het debat is nu helemaal achterhaald, er is geen fles melk meer te zien in de supermarkten. Over een aantal jaren zal dit ook zo zijn met het plastic recycling vraagstuk. Of er is geen plastic meer te vinden, of alles wordt op efficiënte wijze gerecycled. Het is een kwestie van tijd, wat doet de duurzame burger in de tussentijd?

In Amsterdam is het best een gedoe om plastic apart in te zamelen. Veel huizen hebben geen buitenruimte, dus alles moet worden gewassen. In kleine zakjes verzameld en weggebracht. Het moet naar aparte containers, die weer niet bij de glas- en papiercontainers staan, het is dus een extra loopje. Ook zijn de containers vaak vol. Toch doe ik het. In mijn Wageningse tijd ben ik opgevoed in het gescheiden afval inzamelen. Wel 10 verschillende soorten, die je ook allemaal apart en makkelijk kwijt kon bij de afvalverwerking. Toen ik naar Amsterdam verhuisde moest opeens alles, behalve kranten en flessen, in een zak. Dat voelde raar. Heeft het allemaal wel zin gehad, die jaren van afvalscheiding in Wageningen?

Ik ga toch door met afvalscheiding, zeker met het apart verzamelen van plastic afval. Ik ben niet naïef, maar ik wil wel zo leven. Op deze manier let ik op de hoeveelheid plastic die ik gebruik. Ik houd zo ook de (ongelezen) kranten en lege flessen in de gaten. Dat is de manier waarop ik wil leven.

Natuurlijk stelt mijn kleine beetje niets voor bij de grote vervuilende bedrijven.

Nu moet ik op gaan passen dat ik niet word zoals de farizeeër, die bidt dat hij zo blij is dat hij veel beter is dan de anderen. Ik constateer alleen maar een feit, dat mijn bijdrage eigenlijk niet meer is dan een duizendste druppel op een gloeiende plaat, maar dat het wel mijn druppel en mijn manier van vrijzinnig leven weergeeft. Een leven dat naïef gericht is op een beter toekomst en vol verlangen uitkijkt naar de wetenschappelijke ontwikkelingen die ons helpen met plastic recycling en zoveel mogelijk moeilijk recyclebaar plastic loos gaan maken.

Wies Houweling
algemeen secretaris Vrijzinnigen Nederland

 

Meer blogs lezen?

 

Schijnheilig veilig?

Rotterdam vindt een creatieve oplossing om drukke winkelstraten af te schermen tegen busjes met bommen en gasflessen. De meeste mensen voelen zich daar veiliger bij. Zijn ze ook echt veiliger? In Amsterdam zien ze af van deze maatregel. Zijn ze daar minder veilig? Ik denk van niet, maar mensen voelen zich veiliger als de overheid, politici, de burgemeester en politie voor hen  zorgt.

Als Amsterdammer stelde ik mijzelf de vraag: wanneer voel ik me nu veilig? Ik denk er eigenlijk niet vaak over na. Thuis in bed, onder het dekbed is een hele veilige plek, maar hoeveel veiligheid is er eigenlijk mogelijk?

Veiligheid groeit door vertrouwen in de toekomst en in elkaar als medemensen.  Veilig voelen groeit als het geloof in het goede van de mens stabiel is. Als mensen steeds vaker gaan geloven dat het alleen maar slechter wordt, verliezen mensen het vertrouwen in elkaar. Dat is wat sommige verslaggeving en media met mensen doet. De grote optocht in Barcelona vlak na de aanslag voerde spandoeken mee: wij zijn niet bang! (volgens mij mag je best af en toe bang zijn) Het was  een dappere daad van vele Spanjaarden, een land waar het lange tijd rustig is geweest na de vele bomaanslagen van de ETA, de Baskische afscheidingsbeweging. Ook andere delen van Europa zijn in het verleden vaak getroffen door bomaanslagen: in Engeland door de IRA, In Duitsland de Rote Armee Fraktion. Waar zijn de historici in de media? Het collectieve geheugen vergeet snel, historici hebben een belangrijke taak, maar zijn nauwelijks te horen.

Mensen worden in de loop der jaren niet slechter, maar ook niet veel beter. Het is om je veilig te voelen, belangrijk te geloven dat het goede in de mens veel groter is dan het kwade. Zo is ook ons dagelijkse leven ingericht. Mensen die het geloof in het goede van de mens voorop stellen worden vaak als naïef en slap afgeschilderd in de geschiedenis. Dat is vaak met mensen die zich vrijzinnig noemden gebeurd.

Tot nu toe zijn we nog gespaard in Nederland, dat is toeval. Ook in Nederland kan een aanslag gebeuren, elk moment. Niet omdat de politici, de politie en de burgemeester niet goed voor de veiligheid zorgen, maar omdat er altijd gekken rondlopen. Amos Oz: 98 % van de mensen ter wereld zijn normale en vredelievende wezens, 2 procent van de mensheid is radicaal gevaarlijk van welke achtergrond dan ook en deze mensen doen afgrijselijke dingen, waartegen niemand zich afdoende kan beschermen.

Veiligheid in het leven van mensen is nooit 100%, maar je veilig voelen zit in je hoofd en daar kun je zelf wat aan doen.

Wies Houweling

Algemeen secretaris Vrijzinnigen Nederland

Meer blogs lezen?