Praten kunnen we vrijwel allemaal, maar kunnen we ook luisteren? Het is een vraag waar ik als communicatieadviseur vrijwel dagelijks mee wordt geconfronteerd. Een tekst bedenken waarin de informatie op een mooie manier wordt gepresenteerd is één ding, er voor zorgen dat de inhoud ook overkomt is een heel ander ding.

Als in het voorjaar in het bos vlak bij ons huis de vogels luidkeels piepen, zingen, kwetteren en krassen communiceert de hele natuur. Bloemen in wit, geel en paars lokken insecten, bomen komen in fris groene kleuren tot leven en in de heldere beek zijn vissen naarstig op zoek naar een partner. Voor mij is de lente het mooiste jaargetijde. Kleuren, geuren, geluiden. Communicatiemiddelen die de natuur helpen zich weer te vernieuwen. Bruisend van leven, sprankelend, uitbundig. En dat helpt. Nesten vullen zich met eitjes en insecten vliegen zoemend rond de bloemen.

Aan de andere kant van onze wijk is het winkelcentrum. Vernieuwd, modern en uitnodigend. In het midden bevond zich een ronde bank die vaak wordt bevolkt door mannen als hun echtgenoten zich laven aan de nieuwste collectie van een modezaak. Ook dat is voor mij een inspirerende plek. Om me heen wordt gepraat over voetbal, een mislukte medische ingreep, de overlast van de buren, hoe duur alles is geworden en de het gedrag van jongeren die de gladde vloer gebruiken als ideale ondergrond voor hun rollerskates. Saaie monologen waar, zo te zien, niemand echt naar luistert.

Het verschil met de geluiden in het lentebos is enorm. Onoverbrugbaar. In het bos wordt echt geluisterd. En daarom gebeurt daar zoveel. De gesprekken in het winkelcentrum hebben veel weg van tijdverdrijf, praten bij gebrek aan beter, het verdrijven van de stilte.

Een aantal weken geleden kwam een jonge collega vol enthousiasme terug van een stilteweek in een klooster. Moderne kantoren hebben ruimtes waar medewerkers in stilte kunnen ontspannen en treinen hebben stiltecoupés. Alleen als we stil zijn kunnen we luisteren, echt en met aandacht luisteren. Gelukkig komt de winter er aan, de ideale luistertijd.

Hans Zwiers

Hans Zwiers is secretaris van Vrijzinnigen Oost-Twente en stelt zich voor in het november nummer van Vrije Ruimte

Meer blogs

 

Binnen een jaar na de uitspraak Donald Trump over vrouwen “Als je beroemd bent kun je alles ‘Grab them by the p***y, you can do anything’, lezen we de hartverscheurende bekentenissen van vrouwen over seksueel misbruik via #Metoo.

Mijn familie in de VS was diep geschokt door de uitspraken van Trump. Niet alleen zijn uitspraken over vrouwen, maar ook over African Americans, Mexican Americans, homo’s en lesbiennes. Om de inhoud van de uitspraken zelf, maar vooral om het effect dat zijn discriminerende woorden in alle lagen van de samenleving hebben.

Het dagelijks leven van de LGBT-gemeenschap wordt zwaarder door de nu bijna legitieme discriminatie, beledigingen en uitsluitingen. Omdat de president het doet, is het stoer en een teken van macht. Mensen generen zich niet meer voor hun onderbuikgevoelens. En laat ik dat hier ook maar open en duidelijk schrijven: die onderbuikgevoelens van veel mensen worden nog steeds beheerst door angst voor het andere en seks.

In de media rolt iedereen over elkaar heen. Het debat bij DWDD komt er ook niet uit. Niemand wil ingedeeld worden bij het stereotype de bronstige man of het zwakke vrouwtje. Dat is begrijpelijk, maar er hier ligt wel een levensgroot probleem in onze samenleving. Door ontkenning komen we er niet. Blijkbaar is het een onderwerp waarover men niet graag op volwassen wijze met elkaar spreekt, altijd moet de vrouw zeggen: ‘nee hoor, ik heb er wel last van maar het doet me niks!’ en de man: ‘maar zij wilde ook!’

Kunnen we daar niet als volwassenen over spreken? Als de ene helft van het gezelschap beweert: ‘Ik ben het helemaal niet eens met de uitspraak van Trump, dat zou ik nooit doen’ en de andere helft; ‘ik vind #metoo overdreven, daar moet je toch tegen kunnen’. Waar zijn we dan mee bezig? Meer met eigen profilering dan met de samenleving. Jammer dat deze profilering zoveel aandacht krijgt in de media. Het laat zien dat er even weinig verantwoordelijkheidsgevoel is bij bekende Nederlanders als de huidige Amerikaanse president.

Deze stellingen zijn geen teken van beschaving, maar van heftige degeneratie. Iedere vrouw heeft er in meer of mindere mate mee te maken, iedereen gaat er anders mee om. Iedere man loopt ook gevaar, om slachtoffer of dader te zijn. Omgaan met seks is dus vaak een probleem. Wat gaan we eraan doen?

De oplossing ligt bij mannen en vrouwen.

Mannen: denk je nu echt dat het stoer is om de president van de VS na te doen? Weet op een volwassen wijze met je macht om te gaan zonder dat je je seksueel laat gelden.

Vrouwen: denk je nu echt dat het helpt om je mond te houden? Zo gaat het nooit over en zijn komende generaties ook slachtoffer.

Als we niet met elkaar het gesprek aangaan over de rol van seks in het maatschappelijke leven kunnen we beter een pleidooi voor boerka’s gaan houden en de inzet van meer robots op de werkvloer.

Wies Houweling
algemeen secretaris Vrijzinnigen Nederland

Meer blogs

Overstapkaartje
In de schoolvakanties kreeg ik een paar keer wat kwartjes van mijn moeder om in de tram een overstapkaartje te kunnen kopen. Met de gele tram reed ik dan naar Den Haag en stapte over op lijn 9. Dat deed ik omdat er op lijn 9 een nieuwe motorwagen reed en met dat overstapje kon je dan heen en terug naar Scheveningen. De toen nieuwe motorwagen is allang weer een museumstuk maar destijds vond ik dat een wonder van techniek. Nog steeds heb ik een fascinatie voor alles wat zich op rails voortbeweegt, maar de tijd dat je in de tram een overstapkaartje kocht is lang vervlogen.

Andere koers
Toch moest ik hier aan denken toen de redactie van Ruimte aangaf een andere koers te varen. En de vraag kwam of ik mee wilde overstappen naar www.vrijzinnigen.nl. Even vroeg ik mij af of het wel een overstap is of gewoon een kwestie van meegaan met je tijd. Want kwam je tien jaar geleden nogal eens mensen tegen die zeiden ‘nooit aan de computer’ te willen, is dat nu een zeldzaamheid. Steeds meer mensen raken vertrouwd met internet en vinden daar hun weg in. Het werkt echter ook andersom. Kregen vroeger alleen de leden het tijdschrift Ruimte, nu kunnen ook mensen buiten deze kring die zich aangetrokken voelen tot vrijzinnigheid zich nader oriënteren. Het grote voordeel van het huidige digitale tijdperk is de ontwikkeling van de communicatie. Natuurlijk blijft het principe van de communicatie dat er een zender is en een ontvanger, waarbij zender en ontvanger voortdurend van functie kunnen wisselen. Wanneer iemand echter zijn computer, laptop of tablet start en daarna inlogt stelt hij zich al open voor informatie, maar geeft er tevens blijk van iets te zoeken. De zoeker heeft alle vrijheid om verder te gaan. Daar is hij vrij in. Het is aan het team achter www.vrijzinnigen.nl om die vrijheid te verbinden met zinnigheid, zodat de websitebezoeker niet het gevoel krijgt van verloren (zoek)tijd, iets wat in onze huidige maatschappij een spook is dat nooit slaapt.

Overstapje
Was mijn overstapje van vroeger slechts het plezier van comfortabel meerijden in een nieuwe tram, dit overstapje zie ik als een uitdaging. Contact maken en iets van jezelf daarin investeren is een basisvoorwaarde om mensen met het vrijzinnige gedachtegoed in aanraking te brengen of het te verdiepen. Het OV-zuiltje heeft al gepiept, ik ga op weg.

Wouter B. Blokhuis

Meer blogs

Rotterdam vindt een creatieve oplossing om drukke winkelstraten af te schermen tegen busjes met bommen en gasflessen. De meeste mensen voelen zich daar veiliger bij. Zijn ze ook echt veiliger? In Amsterdam zien ze af van deze maatregel. Zijn ze daar minder veilig? Ik denk van niet, maar mensen voelen zich veiliger als de overheid, politici, de burgemeester en politie voor hen  zorgt.

Als Amsterdammer stelde ik mijzelf de vraag: wanneer voel ik me nu veilig? Ik denk er eigenlijk niet vaak over na. Thuis in bed, onder het dekbed is een hele veilige plek, maar hoeveel veiligheid is er eigenlijk mogelijk?

Veiligheid groeit door vertrouwen in de toekomst en in elkaar als medemensen.  Veilig voelen groeit als het geloof in het goede van de mens stabiel is. Als mensen steeds vaker gaan geloven dat het alleen maar slechter wordt, verliezen mensen het vertrouwen in elkaar. Dat is wat sommige verslaggeving en media met mensen doet. De grote optocht in Barcelona vlak na de aanslag voerde spandoeken mee: wij zijn niet bang! (volgens mij mag je best af en toe bang zijn) Het was  een dappere daad van vele Spanjaarden, een land waar het lange tijd rustig is geweest na de vele bomaanslagen van de ETA, de Baskische afscheidingsbeweging. Ook andere delen van Europa zijn in het verleden vaak getroffen door bomaanslagen: in Engeland door de IRA, In Duitsland de Rote Armee Fraktion. Waar zijn de historici in de media? Het collectieve geheugen vergeet snel, historici hebben een belangrijke taak, maar zijn nauwelijks te horen.

Mensen worden in de loop der jaren niet slechter, maar ook niet veel beter. Het is om je veilig te voelen, belangrijk te geloven dat het goede in de mens veel groter is dan het kwade. Zo is ook ons dagelijkse leven ingericht. Mensen die het geloof in het goede van de mens voorop stellen worden vaak als naïef en slap afgeschilderd in de geschiedenis. Dat is vaak met mensen die zich vrijzinnig noemden gebeurd.

Tot nu toe zijn we nog gespaard in Nederland, dat is toeval. Ook in Nederland kan een aanslag gebeuren, elk moment. Niet omdat de politici, de politie en de burgemeester niet goed voor de veiligheid zorgen, maar omdat er altijd gekken rondlopen. Amos Oz: 98 % van de mensen ter wereld zijn normale en vredelievende wezens, 2 procent van de mensheid is radicaal gevaarlijk van welke achtergrond dan ook en deze mensen doen afgrijselijke dingen, waartegen niemand zich afdoende kan beschermen.

Veiligheid in het leven van mensen is nooit 100%, maar je veilig voelen zit in je hoofd en daar kun je zelf wat aan doen.

Wies Houweling

Algemeen secretaris Vrijzinnigen Nederland

Meer blogs lezen?

‘Beste reizigers’ begint de voorganger de kerkdienst tijdens Pride Amsterdam. Mooi inclusief taalgebruik, reizigers zijn we allemaal, in de trein of in ons leven. Niemand buitensluiten is, zeker in kerkdiensten erg belangrijk, maar voldoet dit aan de behoefte gekend te zijn als mens? Is het niet te algemeen, hoe spreek je het unieke van ieder mens aan? Tussen niemand buitensluiten en uniek waarderen en liefhebben zit een hele wereld van woorden.

Uniek

Ik ben uniek en wil graag als mens aan gesproken worden. Ik heb er een enorme hekel aan als ik een brief of email krijg als meneer. Toen ik eeuwen geleden trouwde in Wageningen heb ik mijn eigen naam gehouden, dat kon daar. Toen ik later verhuisde naar Amstelveen werd ik daar opeens aangesproken met de achternaam van mijn toenmalige man. Dat irriteerde mij mateloos en ik vond het respectloos. Ik kan me er alles bij voorstellen dat mensen correct aangesproken willen worden. Het heeft met erkenning en zichtbaarheid te maken. Het is een teken van het zorgvuldig met elkaar omgaan in deze samenleving.

Hokjes

Doreen Hazel, de helaas veel te vroeg overleden womanistisch theologe, leerde mij in de jaren negentig van de vorige de noodzaak van de unieke individuele benadering van ieder mens. Of je nu hetero, homo, wit, zwart of gehandicapt bent, zet je vooroordelen opzij. Iedereen heeft een basis als mens en is een uniek individu. Dat is de basis van elke contact tussen mensen. Helaas communiceren wij graag via hokjes, gevuld met vooroordelen. Het staat vreemd genoeg niet op gespannen voet met het uniek zijn dat wij via de social media uitdragen.

Beste reizigers

Is het vaak niet puur gemakzucht om vast te houden aan de hokjes? Het zal niemands opzet zijn om iemand buiten te sluiten of te irriteren, maar veel mensen vinden het vermoeiend. Er moet opnieuw nagedacht worden over taal. ‘Beste reizigers’ vind ik een prachtige oplossing van de NS, en ook voor het begin van een viering of kerkdienst. Liefdevol zoeken hoe wij elkaar het beste aan kunnen spreken kan ook een creatief en dankbaar proces zijn naar een inclusieve samenleving.

Voor wie ik liefheb, wil ik heten. ( Neeltje Maria Min)

Wies Houweling