Vrijzinnigen willen het feestje 500 jaar reformatie niet bederven, maar denken wel moet dit nou? Er zijn komend jaar prachtige activiteiten, maar wij zijn wat terughoudend over ‘de’ reformatie. Moet je dit nu echt vieren? Vrijzinnigen hebben oude wortels tot aan de reformatie toe. Liever gaan wij verder terug naar Erasmus dan naar Luther. Vrijzinnigen houden meer van semper reformanda dan van sola fide.

(Ecclesia semper reformanda est is een uitspraak die het steeds vernieuwende vermogen van kerk aangeeft en sola fide is de bekendste uitspraak van Luther ‘Bij geloof alleen’).

Protestanten in Nederland vieren 500 jaar reformatie groots. Ik doe mijn best maar ik word er niet echt warm van. Waarom vieren we reformatie? Er zijn vele slachtoffers gemaakt in naam van orthodoxie en in naam van de vernieuwers. Nog steeds is er strijd en vallen er doden om geloofszaken.

Oude schoolplaat

De oude schoolplaat van Luther in de Rijksdag in Worms is al jaren geleden van mijn studeerkamer naar het washok verdwenen. Een vertrouwd beeld bij het legen van de wasmachine. Ik houd hem ook niet vanwege de verering voor Luther, maar om een oude leraar die er zo mooi over kon vertellen. Het is een romantisch beeld.

In Nederland hebben we ook nooit zo heel veel met Luther gehad. Erasmus, Menno Simons en Calvijn waren veel invloedrijker. Theologisch vind ik eigenlijk altijd de geschiedenis van de doopsgezinden in Nederland veel interessanter. Die waren ook veel eerder dan Luther. Nu heeft iedereen recht op z’n eigen feestje, maar is Luther wel iemand om in Nederland feest mee te vieren?

Open kerk

Als vrijzinnige houd ik van het woord reformatie om de constante beweging die het aangeeft.  Voor mij is dat een kerk die open is naar de samenleving en reageert op wat daar gaande is. Een gemeenschap met vloeibare grenzen, dat klinkt heel vrijzinnig.

Wie er bij hoort en wie niet, niemand maakt zich daar druk over. Het is een doorlopend proces.  Zo’n open kerk is nog steeds nodig en heeft meer kracht dan het vieren van 500 jaar reformatie.

Ik ben liever vrijzinnig en dapper semper reformanda.

Wies Houweling

 

 

 

 

 

Even geen ruimte voor cynisme, maar een tocht van ruim 5000 mensen met idealen. Idealen over een leefbare samenleving, waarin iedereen zonder discriminatie gelijke kansen heeft. Ik zie het als een positief teken.

Nasrdin Dchar

Hij riep in de DWDD op tot deze tocht voor ieder1 omdat hij denkt dat Nederland haar verhaal kwijt is. Het verhaal waarin iedereen een rol heeft. Een verhaal van empathie en gelijkwaardigheid. Een verhaal dat zijn kinderen en vele andere kinderen een veilige toekomst biedt.

Een parade

Het was geen protestmars zondag 26 september, maar een parade met gele ballonnen, T-shirts en spandoeken en veel muziek. Ik ging met de tram naar het Amstelstation in Amsterdam om daar bij de parade aan te sluiten en naar het Museumplein te lopen. Ik liep de hele tocht in de buurt van het dweilorkest dat prachtige dansmuziek speelde. Het was een feest te lopen in deze parade met zoveel blije mensen op deze zonnige zondag.

Brede glimlach in de tram

Het begon al in de overvolle tram naar het Amstelstation. De tram was vol mensen die gingen meelopen. In de Rivierenbuurt, een paar haltes voor het Amstelstation stapte een Surinaams Nederlandse vrouw in met een enorm verbaast gezicht, onmiddellijk gevolgd door een brede glimlach. ‘Wauw, ik vraag me af waar jullie allemaal heen gaan?’  Iedereen lachte terug. Dat was voor mij eigenlijk een van de belangrijkste dingen. Het liet aan mij ook de noodzaak zien van het gebaar. Er zijn zoveel mensen die strijden en lijden. Vaak alleen of in kleine groepjes zonder het van elkaar te weten. Het is goed dat  je het weet, ziet en belangrijk vindt, hoe moeizaam het proces ook is. Je wilt elkaar een hart onder de riem steken. Al waren er maar 10 mensen geweest, dan was ik nog gegaan.

IJdel

Veel reacties van columnisten/ blogschrijvers en mensen op twitter waren negatief. Vele schrijvers gebruikten het om zichzelf als ‘realist’ te profileren, te laten zien dat zij weten waar het echt om gaat in Nederland. Zij, de verstandige critici, tegenover de mensen die dromen en idealen hebben. In ijdelheid doen zij voor elkaar niet zoveel onder.  Als alle filmers en fotografen die de parade nu filmden ook mee hadden gelopen was de hele stoet nog veel langer geweest.

Tweet: muziek verbindt

Ik heb geen selfie gemaakt, wel een mooi filmpje van het orkest waar ik vlakbij liep (en af en toe danste). Dat plaatste ik op twitter met de woorden: “muziek verbindt #ieder1’’.  Mensen zagen het en vonden het een mooie impressie, behalve een twitteraar die zichzelf Dutch Deacon Blues noemt. Hij tweette terug ‘Dat vonden de moslims in de Bataclan niet’. Deze opmerking verwijst naar de gruwelijke IS aanslag meer dan een jaar geleden in de Parijse concertzaal Bataclan.

Precies tegen dit soort cynisme loop ik mee en zal ik blijven meedoen aan initiatieven die verbinden en mensen een kans geven om te dromen en idealen te hebben.
Ok, genoeg gelopen en gedanst, er is werk aan de winkel.

Wies Houweling

Meer blogs lezen?

 

 

De populaire serie ‘Boer zoekt Vrouw’ is weer begonnen,  de liefde en het romantische platteland spelen een grote rol.  Het beroep van boer geeft een soort oer status, het staat schril tegenover de oproep van de boerin die haar melkvee bedrijf moet sluiten omdat de verkoopprijs per liter melk ver onder de kostprijs ligt. Houden wij alleen van boeren en boerinnen in romantische verhalen en sprookjes op TV?

Beroepen verdwijnen nu eenmaal

Er zijn veel beroepen verdwenen de afgelopen eeuw. Zetters, typistes en telegrambestellers verdwenen langzaam uit beeld, het hoort bij de vooruitgang. Daarnaast ontstaan nieuwe beroepen. Ook internationaal vindt er continue een herverdeling van werk plaats. Kleding laten wij maken in China en India en wij zorgen voor innovatie en baggerwerkzaamheden. Voor de slachtoffers van deze veranderingen is vaak weinig aandacht. Als samenleving zou je daar best iets aan kunnen doen. Het beroep gaat nu vaak als een nachtkaars uit. Laten wij er een eervol afscheid van vieren en de consequenties onder ogen zien.

Opgeven van een manier van leven

Als een boerin oproept met een schreeuw en een duidelijk geluid, gaat het niet om een eenvoudige bedrijfssluiting. Het gaat om het opgeven van een manier van leven. Een bestaan dat van generatie tot generatie is doorgegeven. Dat stoppen, dat heeft niet alleen invloed op hun leven, maar is ook van invloed op de hele samenleving.

Dagelijks eten en drinken

Het gaat om ons dagelijks eten en drinken. Het gaat om ons voedsel. Waar wordt het straks geproduceerd?  Hebben mensen nog enig zicht op  de productie van hun eten? Of laten we dat aan de overheden over?

Het vreemde is dat alle kookboeken, kookprogramma’s, websites en restaurants in haken op de trend van lokaal geteeld voedsel. Een echte maaltijd is pas duurzaam als de groente en het vlees binnen een straal van dertig kilometer rondom de eters zijn geteeld en gegroeid. De romantiek van koken en eten van het platteland. De romantische oer maaltijd.

Afscheid van boer en boerin

Een programma over ‘boerin neemt afscheid’  past meer bij de realiteit van onze samenleving dan ‘boer zoekt vrouw’ . We willen vaak de realiteit niet zien, mensen geloven liever in dromen en romantiek. Overigens wel bij een goede maaltijd.
Vreemd volk die Nederlanders.

Wies Houweling

Meer blogs lezen?

 

 

Boeken uitzoeken voor de vakantie was altijd grote voorpret. Recensies lezen en aan vriendinnen en familie vragen wat zij lazen en mooi vonden. Ik rook altijd aan veel boeken voordat ik een beslissing nam. In de tijd van de rugzakvakanties mochten er maar twee boeken mee, dat vroeg om een zeer zorgvuldige voorbereiding. Nu kun je zelfs tijdens de vakanties je boeken uitzoeken en ze ter plekke downloaden.  Het geeft mij een lichtzinnig gevoel zo zonder voorbereiding met vakantie te gaan. Toch een paar interessante tips.

Leestips

Marli Huijer, de (nieuwe) denkeres des Vaderlands, arts en filosoof heeft een boek geschreven gesierd met hoge hakken met de titel ‘Discipline, overleven in overvloed’. In het boek zet ze alle gedachten over vrijheid en weerzin tegen discipline weer op een rij.  Volgens Huijer moeten we discipline niet alleen opvatten als gehoorzaamheid, maar ook als instrument om te bereiken wat we waardevol vinden. Discipline is zo slecht nog niet. Fijn dat het ook een boek is dat volop verwijst naar andere filosofen die vrouw zijn. Het is vlot geschreven een geweldig boek voor de vakantie.  Overigens vind ik hoge hakken prachtig, maar het vergt wel discipline erop te lopen.

‘Oorsprong en Vrijheid’ door Gerard Visser, dat boek ziet er heel anders uit, dun en geleerd. Hij vertelt over vrijheid en de vrije ziel.  Hoe en waarom mensen andere beslissingen nemen en ‘eigen’ worden. Een prachtig, compact stukje, leesbare filosofie.

Een nichtje stopte mij ‘Het Rosie project’ van Greamen Simion in handen.  Ze had de film al gezien: Erg leuke film, maar ik weet dat jij liever boeken leest.  Ik ben al begonnen en de eerste pagina’s waren erg grappig.

Maar ik kan natuurlijk besluiten hele andere dingen te gaan lezen.  Eén van die 10.000 online boeken of gewoon lekker Candy Crush spelen,

Mooie zomer!
Wies Houweling

Meer blogs lezen?

De predikant en dominee hebben hun langste tijd gehad

De Nederlandse gelovige is jarenlang verwend. De dominee of voorganger kwam op bezoek als het moeilijk ging om een bemoedigend woord te spreken en hij of zij inspireerde op zondag met een intellectuele rede of een spiritueel verhaal voor de komende week. Er zijn steeds minder voorgangers, predikanten en dominees en dat is maar goed ook. In de huidige tijd zijn mensen spiritueel mondiger en zijn heel goed in staat elkaar te troosten en te bemoedigen. Met een beetje hulp kunnen de meeste mensen het best zelf, geloofsgemeenschappen zijn er ook om van elkaar te leren.

Wat zijn de taken die de meeste predikanten in traditionele kerken vervullen? Predikanten kunnen daar vaak schimmig over doen, maar laten we uitgaan van de taken die horen bij corebusiness van kerk zijn volgens veel traditionele theologen: leren, vieren, dienen en gemeenschap beoefenen.

Leren

Een geloofsgemeenschap is een lerende gemeenschap. Op het gebied van spiritualiteit en wijsheid kunnen de gelovigen van elkaar leren. Natuurlijk ook van een voorganger, maar dat hoeft niet echt. Voor een mooie cursus kun je altijd iemand inhuren, sprekers genoeg. Voor de religieuze opvoeding van kinderen of de begeleiding daarvan is meestal al een groep leden in de geloofsgemeenschap verantwoordelijk,  het is maar zelden dat de predikant zich daarmee bemoeit.

Vieren

Vieren hoort bij het voorgaan van predikanten in de rituelen en symbolen van de traditie van de geloofsgemeenschap. Ritueel begeleiders doen goede zaken in onze samenleving, met huwelijken, begrafenissen en zelf initiatieriten. Vieren in een geloofsgemeenschap is net iets anders, we zouden het communicatie met het heilige kunnen noemen? Wat is er heilig, dat onderzoekt men tegenwoordig graag zelf. En wat heilig is doen we ook graag zelf.  Mensen delen graag met elkaar de maaltijd, in een kring of buiten in stilte. Uitleg van de schrift? We luisteren tegenwoordig toch het liefst naar ervaringen van anderen. Schriftgeleerden worden daarmee al gauw buitenspel gezet. Moet je nu preken of een verhaal vertellen? De preken zijn steeds meer persoonlijke verhalen, dat zou je toch heel goed aan leden zelf kunnen overlaten? Kortom, vieringen in een kleine groep en ondersteun mensen toch vooral om dat  met elkaar te organiseren.

Dienen

Stel dat we het pastoraat tot het dienen rekenen, het zorgen voor elkaar en voor de wereld. Hoe doe je dat als de groep kleiner wordt? Is het niet vreemd dat er voor een groep van 30 leden een parttime pastor wordt aangesteld? Kunnen we niet pastoraal naar elkaar omkijken? Is een predikant in zo’n situatie ook niet gauw een ‘excuus truus’, om maar niet voor elkaar te zorgen? Geloofsgemeenschappen bestaan niet uit zielige oudjes die bezocht moeten worden. Tijd van de verwennerij is voorbij, kijk om naar elkaar.

Als je mensen de gelegenheid geeft komt er ook een betere verdeling, meer pluriformiteit in de leiding van de gemeenschappen, man en vrouw rollen, jong en oud. Er zijn talenten te over als je mensen in de gelegenheid stelt. Het is misschien niet altijd ideaal, maar de huidige situatie is ook vreemd en buiten de realiteit van onze samenleving.

Met vele voorgangers?

In heel veel landen is predikant zijn vrijwilligerswerk, het is een functie naast je gewone beroep. Mensen hebben een vak geleerd waarvan zij kunnen leven. Daarnaast vervullen ze verschillende taken in de kerkelijke gemeenschap. Het Apostolisch Genootschap in Nederland werkt bijvoorbeeld zo. Maar ook twee bevriende predikanten van mij in Namibië en in India zijn voorganger naast hun gewone werk. De kloof tussen de predikanten en de anderen in de kerk is minder groot.  Predikantschap of voorgangerschap heeft aanzien, omdat je het naast je werk doet en er veel voor over hebt. Tentmaking ministry, zoals het werk beschreven wordt dat de apostel Paulus in de bijbel doet, is een opvatting over de uitoefening van het beroep van predikant. Het combineren van tenten maken en voorganger zijn heeft echt zijn voordelen, maar het vraagt ook om een andere opleiding.

Vrijwilligers

Er zijn naast filosofen nog steeds theologen nodig om in deze samenleving religie te duiden en te stimuleren. Er is steeds meer de roep om predikanten op te leiden tot managers of communicatie experts. Waar zijn we dan mee bezig? Andere tijden vragen om andere leiding. Predikanten gaan opleiden als managers van grote groepen vrijwilligers? Of communicatie experts van ze maken? Train liever vrijwilligers om het samen te doen. Terug naar de basis, samen een verantwoordelijke gemeenschap zijn die samen leert, viert en actief is in de samenleving. Breng een gemeenschap weer opnieuw bij elkaar, verdeel de taken en rust mensen toe.

Kortom zet je in op het trainen van vrijwilligers, daar zijn vrijwilligers ook weer bij gebaat. Geen enkele vrijwilliger is overigens zo gek dit 20 jaar naast zijn of haar werk te doen, 4 jaar en maximaal een verlenging van nog eens vier jaar, dan is er weer een ander aan de beurt.

Haal het beeld van de kerk waarin ouderen verzorgd moeten worden door een predikant van het toneel. Kijk naar de toekomst, sorteer voor op een gemeenschap van jongeren en ouderen, deze gemeenschap zal in de huidige tijd niet groot zijn, dat hoeft ook niet, maar kan wel dynamisch zijn. Kortom beoefen gemeenschap!

Wies Houweling

Meer blogs lezen?